ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಗಿಡಮರಗಳೂ ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯರು” ಎಂಬ ನುಡಿಯನ್ನು ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯರು ಬಹಳ ಆಳವಾದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದು, ಅದು ಇಂದಿಗೂ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿದೆ. ಈ ನುಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಜೊತೆಗೆ ನಮ್ಮ ಸಂಬಂಧ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಸ್ಫುಟವಾಗಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಸುಮಾರು 50 ತಲೆಮಾರುಗಳ ಹಿಂದೆ, ನಮ್ಮ ಪೋಷಕರ ಪೋಷಕರು ಜೀವಿಸುವ ಪ್ರತಿ ಅಂಶದಲ್ಲಿಯೂ ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ತೊಂದರೆಯಿಲ್ಲದ ಬದುಕು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮಗೆ ಬೇಕಾದ ಆಹಾರ, ಬಟ್ಟೆ, ಔಷಧಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಗಿಡಮರಗಳಿಂದ, ವನ್ಯಜೀವಿಗಳಿಂದ, ನದಿಯಿಂದ, ಭೂಮಿಯಿಂದ ಪಡೆದರು. ಹೀಗಾಗಿ ಪ್ರಾಣಿ-ಪಕ್ಷಿಗಳು, ಗಿಡಮರಗಳು, ನದಿಗಳು ಎಲ್ಲವೂ ಕುಟುಂಬದ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗಗಳಂತಾಗಿದ್ದವು.
ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ನಾಡಿನ ಮುಖ್ಯಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಮರಗಳನ್ನು ನೆಡುವ ಪದ್ಧತಿಯು ಇತ್ತು. ಪ್ರತಿ ಊರಿನ ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲಿ, ದೇವಸ್ಥಾನಗಳ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ, ನದಿಯ ತಟದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಗಿಡಮರಗಳು ಇದ್ದವು. ಊರಿನಲ್ಲಿ ಇರುವ ದೊಡ್ಡ ಮರಗಳು ಹಿರಿಯರಂತೆ ಪೂಜ್ಯಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದ್ದು, ಅವುಗಳನ್ನು ಏನಾದರೂ ಕೊಡುವ ಮುನ್ನ, ನೀರೇರುವುದು, ಸಕಾಲಕ್ಕೆ ಕೀಳನ್ನು ತೆಗೆದುಬಿಡುವುದು, ತೋರಣ ತಯಾರಿಸಲು ಬಳಸುವುದು ಇತ್ಯಾದಿ ಕರ್ಮಗಳಲ್ಲಿ ಮುಂಚಿನವರು ಶ್ರದ್ಧೆ ಇಟ್ಟಿದ್ದರು.
ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯರು ಪ್ರತಿ ಮನೆ, ತೋಟ, ಗದ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಮರಗಳೊಂದಿಗೇ ಬೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ. ವೃಕ್ಷಗಳನ್ನು ಮಕ್ಕಳಂತೆ ಆರೈಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾ, ತಲೆಮಾರುಗಳಾದರೂ ಉಳಿಯುವಂತೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಸಾಕುತ್ತಿದ್ದರು. ಹೀಗಾಗಿ, ಮರಗಳು ಬೆಳೆದಂತೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂದಿಸಿದ ಕತೆಗಳು, ಹಬ್ಬಗಳು, ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಜನರ ಜೀವನದ ಭಾಗವಾಯಿತು. ಅಲ್ಲದೆ, ಮರಗಳು ಕೇವಲ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವಂತಹ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಸ್ತುಗಳಾಗಿರದೆ, ಅವುಗಳಿಂದ ವಿಶೇಷ ಶಕ್ತಿ, ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ನೆಮ್ಮದಿಯನ್ನು ತಮ್ಮ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.
ಅಲ್ಲದೆ, ಅವರೆಲ್ಲಾ ತಮ್ಮ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಗಿಡಗಳನ್ನು ನೆಡುವ ಮೂಲಕ, ಮುಂದಿನ ತಲೆಮಾರುಗಳಿಗೂ ದಾರಿತೋರುವಂಥಹ ಮೌಲ್ಯವನ್ನೂ ಬೋಧಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಂದಿಗೂ ನಾವು ನೋಡಿ ಪ್ರೀತಿಸುವ ಅಶ್ವತ್ಥಮರ, ಹಲಸಿನ ಮರ, ಬದರೆ ಮರಗಳು ನಮ್ಮ ಹೆತ್ತವರು, ಅವರ ಹೆತ್ತವರು ನೆಟ್ಟದ್ದು. ಇಂತಹ ಮರಗಳು ನಾಡಿನ ಜೀವಾಳವಾಗಿ, ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಭಗವಂತನ ದರ್ಶನ ಪಡೆಯುವಂತೆ, ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಬೆಳೆದಿವೆ.
ಹಿರಿಯರ ನುಡಿಯಲ್ಲಿ ಗಿಡಮರಗಳನ್ನು “ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯರು” ಎಂದೇನಪ್ಪ ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ, ಅದು ಕೇವಲ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಆಳವಾದ ಅರ್ಥವಿದೆ. ವೃಕ್ಷಗಳು ನಮ್ಮ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಬಾಂಧವ್ಯವಲ್ಲ, ಅವು ನಮ್ಮ ಜೀವನದ ಅಭಿನ್ನ ಅಂಗ. ಮರಗಳು ನಮಗೆ ಶುದ್ಧ ಹವಾ ಕೊಡುತ್ತವೆ, ನೆಲವನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಆಧಾರವಾಗುತ್ತವೆ, ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಆರೈಕೆ ಮಾಡಬೇಕಾದವುಗಳು.
ಹೀಗಾಗಿ, ನಮ್ಮ ಪೂರ್ವಜರು ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಗಿಡಮರಗಳನ್ನೂ ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಆಧಾರವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ತಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುತ್ತಾ, ಪುಣ್ಯ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು.