ಬದುಕಿನ ವಿದ್ಯೆ ಅಭಿಯಾನ

1. ಇಂದಿನ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ಸವಾಲು ಮತ್ತು ಅಭಿಯಾನದ ಹಿನ್ನೆಲೆ

ಇಂದಿನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ಸಮಸ್ಯೆ ಎಂದರೆ ಅದು ಉದ್ಯೋಗದ ಕೌಶಲ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ಗಮನ ಹರಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಜೀವನದ ಕೌಶಲ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಹರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

ವಿದ್ಯೆ VS ಬುದ್ಧಿ: ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ, ಒಳ್ಳೆಯ ಕೆಲಸವನ್ನೂ ಗಳಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಒತ್ತಡ, ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಸಂಬಂಧಗಳ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು, ಆರ್ಥಿಕ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿನ ವೈಫಲ್ಯ, ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಕುಸಿತ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಅಭಿಯಾನದ ಆಶಯ: “ವಿದ್ಯೆ ಕೊಡಲಿ ಉದ್ಯೋಗ, ಬುದ್ಧಿ ಕೊಡಲಿ ಉದ್ಧಾರ” – ಈ ಆಶಯದಂತೆ, ಗಳಿಸಿದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ವಿವೇಕದಿಂದ ಮತ್ತು ನೈತಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಲು ಈ ಅಭಿಯಾನವು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ.

2. ಅಭಿಯಾನದ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ತಂಭಗಳು (ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುಗಳು)

ಈ ಅಭಿಯಾನವು ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ (WHO) ಮತ್ತು ಯುನೆಸ್ಕೊ (UNESCO) ಗುರುತಿಸಿರುವ ಪ್ರಮುಖ 10 ಜೀವನ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಆಧುನಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಅ. ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯ (Mental & Emotional Wellness)

ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ (EQ): ಕೋಪ, ಭಯ, ಸಂತೋಷದಂತಹ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು, ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಬೇರೆಯವರ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸುವುದನ್ನು ಕಲಿಸುವುದು.
ಒತ್ತಡ ನಿರ್ವಹಣೆ: ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಒತ್ತಡ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಎದುರಿಸಲು ಧ್ಯಾನ, ಯೋಗ ಮತ್ತು ಮೈಂಡ್‌ಫುಲ್‌ನೆಸ್ ತಂತ್ರಗಳ ತರಬೇತಿ.
ಸಂಕಟ ನಿವಾರಣಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ (Resilience): ವಿಫಲತೆ ಅಥವಾ ವೈಯಕ್ತಿಕ ದುಃಖದಿಂದ ಬೇಗನೆ ಚೇತರಿಸಿಕೊಂಡು ಮುಂದೆ ಸಾಗುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು.

ಆ. ನೈತಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳು (Ethical & Social Values)

ವಿವೇಕ ತರಗತಿಗಳು (Wisdom Classes): ನೈತಿಕ ಕಥೆಗಳು, ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಕುರಿತು ಸಂವಾದ, ‘ಬುದ್ಧಿ ದಿನ’ ಆಚರಣೆಯ ಮೂಲಕ ವಿವೇಕಪೂರ್ಣ ಚಿಂತನೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದು.
ಸಹಾನುಭೂತಿ ಮತ್ತು ಪರಾನುಭೂತಿ: ಸಮಾಜದ ವಿವಿಧ ವರ್ಗದವರ ನೋವುಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಹಕಾರದ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ: ಪರಿಸರ, ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಪತ್ತಿನ ಬಗ್ಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತವಾಗಿ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಕಲಿಸುವುದು.

ಇ. ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು (Practical & Action Skills)

ನಿರ್ಣಯ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆ ಪರಿಹಾರ (Decision Making & Problem Solving): ಒಂದು ಸಮಸ್ಯೆಯ ಮೂಲ ಕಾರಣವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿ, ತರ್ಕಬದ್ಧವಾಗಿ ಸರಿಯಾದ ತೀರ್ಮಾನ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಕಲಿಸುವುದು.
ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಕ್ಷರತೆ: ಉಳಿತಾಯದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ, ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ಖರ್ಚು ಮಾಡುವುದು, ಸಣ್ಣ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮೂಲಭೂತ ಜ್ಞಾನ ನೀಡುವುದು.
ಸಂವಹನ ಕೌಶಲ್ಯ (Communication Skills): ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ, ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವುದು, ಕೇಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಬೆಳೆಸುವುದು, ಮತ್ತು ಪರಸ್ಪರ ಗೌರವಯುತ ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವುದು.

3. ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಜಾರಿಗೆ ತರುವ ವಿಧಾನಗಳು

ಈ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಶಾಲಾ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಸಮಾಜದ ಮಟ್ಟದವರೆಗೆ ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಹೀಗೆ ಮಾಡಬಹುದು:

ಹಂತ	ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು	ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಫಲಿತಾಂಶ
ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ	‘ಬಾಳ ಪಾಠ’ ತರಗತಿಗಳು: ಜೀವನ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಪಠ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸುವುದು. ಅನುಭವಾಧಾರಿತ ಕಲಿಕೆ: ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ರೈತರು, ಸಮಾಜ ಸೇವಕರೊಂದಿಗೆ ಸಂವಾದಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸುವುದು.	ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಜೀವನದ ಸವಾಲುಗಳಿಗೆ ಸಿದ್ಧರಾಗುವುದು.
ಸಮಾಜ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ	‘ಬುದ್ಧಿಯ ಮಾತು’ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು: ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ಯಶಸ್ವಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಂದ ಪ್ರೇರಣಾತ್ಮಕ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು. ಚಿಂತನಾ ವೇದಿಕೆಗಳು: ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಕುರಿತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಚರ್ಚೆ ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವುದು.	ಪ್ರಜ್ಞಾವಂತ ನಾಗರಿಕರ ನಿರ್ಮಾಣ, ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನೈತಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಪುನರುತ್ಥಾನ.
ಕುಟುಂಬ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ	ಪೋಷಕರಿಗೆ ಅರಿವು: ಮಕ್ಕಳ ಮಾನಸಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಪೋಷಕರಿಗೆ ತರಬೇತಿ. ‘ಮನೆಯೇ ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆ’ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ: ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಕಲಿಕೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ.	ಪೋಷಕರು-ಮಕ್ಕಳ ನಡುವೆ ಉತ್ತಮ ಬಾಂಧವ್ಯ, ಮನೆ ದ್ವೇಷಮುಕ್ತ ವಾತಾವರಣವಾಗುವುದು.

4. ಅಭಿಯಾನದಿಂದ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು

‘ಬದುಕಿನ ವಿದ್ಯೆ ಅಭಿಯಾನ’ದ ಯಶಸ್ಸು ಕೇವಲ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಲ್ಲಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಸಮಗ್ರ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿದೆ:

ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ: ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ನಿರಾಸೆಯನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವ ಕೌಶಲ್ಯದಿಂದಾಗಿ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸುಧಾರಣೆ.
ಸಮರ್ಥ ನಾಯಕತ್ವ: ನೈತಿಕ ಮೌಲ್ಯ ಮತ್ತು ವಿವೇಕದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಭವಿಷ್ಯದ ನಾಯಕರು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವುದು.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಶಾಂತಿ: ದ್ವೇಷ, ಅಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಮತ್ತು ಅನ್ಯಾಯದ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುವ ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಯುವಜನಾಂಗದ ಉದಯ.

ಸಾರಾಂಶವಾಗಿ, ‘ಬದುಕಿನ ವಿದ್ಯೆ ಅಭಿಯಾನ’ವು ಕೇವಲ ಬದುಕುಳಿಯಲು ಕಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ, ವಿಶ್ವಾಸ, ತಾಳ್ಮೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ಥಕತೆಯಿಂದ ಜೀವನವನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಲಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಾನವ ಸಮಗ್ರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಅಭಿಯಾನದ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.