ಸರಳ ಮದುವೆ ಮತ್ತು ದುಬಾರಿ ಮದುವೆ ಎಂಬುದು ಯಾವುದೇ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂವೇದನಶೀಲ ವಿಷಯವಾಗಿದ್ದು, ಇವುಗಳು ಸಮಾಜದ ಆರ್ಥಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಾಗೂ ಪರಿಸರೀಯ ಪಾರ್ಶ್ವಗಳನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿದಾಗ, ಎರಡೂ ವಿಧದ ಮದುವೆಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಬೀರುತ್ತವೆ. ಮುಂದಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಈ ಎರಡು ಮದುವೆಗಳ ಸಮಗ್ರ ಪರಿಶೀಲನೆ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳು ತರುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಒಳ್ಳೆಯ ಮತ್ತು ಕೆಟ್ಟ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರವಾಗಿ ತಿಳಿಸೋಣ.
- ಸರಳ ಮದುವೆ (Simple Marriage)
1.1 ಆರ್ಥಿಕ ಬಾಧಿತೆಗಳು ಹಾಗೂ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮರ್ಥತೆ:
ಸರಳ ಮದುವೆಗಳು ವೆಚ್ಚದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದ ಹಣಕಾಸು ಸ್ಥಿತಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಅವುಗಳು ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು. ಸರಳ ಮದುವೆ ಅಳವಡಿಸುವ ಕುಟುಂಬಗಳು ಮದುವೆಯ ಆಭರಣ, ಅಲಂಕಾರ, ಆಹಾರ, ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಅತಿಥಿ ಸಂಖ್ಯೆಯಷ್ಟೇ ಹೊರತುಪಡಿಸದೆ, ಅದನ್ನು ಸರಳ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಹೊರೆ ತಪ್ಪಿಸುತ್ತದೆ, ಕುಟುಂಬವು ದುಬಾರಿ ಋಣದ ಯೋಗ್ಯತೆಯತ್ತ ಹೋಗದಂತೆ ತಡೆಯುತ್ತದೆ.
1.1.1 ಆರ್ಥಿಕ ಲಾಭದ ಮಾದರಿ:
ಕನಿಷ್ಠ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯವನ್ನು ಉಳಿಸಬಹುದು.
ಪೂರಕವಾದ ಅನಿವಾರ್ಯ ವೆಚ್ಚವನ್ನು (ಪುನರಾವೃತ ಶುಲ್ಕ, ಅತಿಥಿ ಲಿಸ್ಟ್) ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ಭವಿಷ್ಯದ ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಆರ್ಥಿಕ ಬಲವನ್ನು ಉಳಿಸಬಹುದು.
1.2 ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸಮಾನತೆ (Equality in Society):
ಸರಳ ಮದುವೆಗಳು ಎಲ್ಲ ವರ್ಗದ ಜನರಿಗೆ ಸಮಾನತೆಯ ಭಾವನೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಅತಿರೇಕದ ಪ್ರದರ್ಶನ ಇಲ್ಲದೆ ಬಡ, ಮಧ್ಯಮ ಹಾಗೂ ಶ್ರೀಮಂತ ವರ್ಗದ ಕುಟುಂಬಗಳು ಸಮಾನವಾಗಿ ಸಮರ್ಪಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲು ಯೋಚಿಸುತ್ತೆವೆ . ಇದು ಅತಿಮೌಲ್ಯ ವಸ್ತುಗಳು ಅಥವಾ ಅತಿಯಾದ ಚಾಟ್-ಕಟ್ಟುಗಳು ಇರದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ವರ್ಗ-ಹಿರಿಯತೆ ಅಥವಾ ಜಾತಿ-ಹಿರಿಯತೆಯ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತಡ ಇಡುವುದಿಲ್ಲ.
1.2.1 ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಲ್ಲಿ ಸಮಾನತೆಯ ಭಾವನೆ:
ಪ್ರತಿ ಮದುವೆ ಸಮಾನವಾದ ಭಾವನೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಭಿನ್ನ ವರ್ಗದ ಜನರಿಗೆ ಸಮಾನ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬನೆ ಕಡಿಮೆ.
1.3 ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಉಳಿವು (Preservation of Cultural Values):
ಸರಳ ಮದುವೆಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಇದು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಮೌಲ್ಯಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಪಾಲನೆ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದ ಒಗ್ಗಟ್ಟನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ. ಆಡಂಬರದ ಮದುವೆಗಳಿಗಿಂತ ಸಂಪ್ರದಾಯ, ಮನೆತನ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದ ಸಂಬಂಧಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಪಡೆಯುತ್ತವೆ.
1.3.1 ಸಂಸ್ಕೃತಿಯುಳ್ಳ ಮದುವೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ:
ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಿಗೆ ಒತ್ತು ಕೊಡುವುದು.
ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರ ತಾಳ್ಮೆ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಉಳಿಸುವುದು.
ಬದಲಾವಣೆಯಿಂದ ಜ್ಞಾಪಕವಾಗಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪರಿಚಯ.
1.4 ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ (Eco-friendly):
ಸರಳ ಮದುವೆಗಳು ಕಡಿಮೆ ಶೋಷಕವಿರುವ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿಯಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಸರಳವಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಅಲಂಕಾರ ಮತ್ತು ಆಹಾರದ ವ್ಯರ್ಥವನ್ನು ತಡೆಯುವುದು. ಇದು ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ಹಾನಿ ತರುವಂತಹ ಅನಾವಶ್ಯಕ ತಯಾರಿ, ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಬಳಕೆಯ ಮೇಲೂ ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕುತ್ತದೆ.
1.4.1 ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿಯುಳ್ಳ ಸಾಧನೆ:
ಕಡಿಮೆ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸ್ಥಳದ ಆಯ್ಕೆ.
ಅಲಂಕಾರದ ವಸ್ತುಗಳು ಕಡಿಮೆ.
ಆಹಾರದ ಅಪಹಾರಕ್ಕೆ ಕಡಿವಾಣ.
- ದುಬಾರಿ ಮದುವೆ (Extravagant Marriage)
2.1 ಆರ್ಥಿಕ ಹೊರೆ (Financial Burden):
ಆಡಂಬರದ ಮದುವೆಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಮದುವೆ ಅಥವಾ ಮದುವೆಯ ಸಮಾರಂಭದ ಮೇಲೆ ಹೂಡುತ್ತದೆ. ಈ ಬಗೆಯ ಮದುವೆಗಳು ಹಣಕಾಸಿನ ಭಾರಿ ವೆಚ್ಚ ತರುತ್ತವೆ. ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಕುಟುಂಬಗಳು ಆರ್ಥಿಕ ಹೊರೆಗೆ ಸಿಲುಕುತ್ತವೆ, ಇದನ್ನು ಮುಂದೆ ಬಹುಶಃ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಚುಕ್ಕಿ ಪಾವತಿಸುವ ಮೂಲಕ ತೀರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
2.1.1 ಆರ್ಥಿಕ ಹೊರೆ ಮತ್ತು ಹಾನಿ:
ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ನೆರವು: ಸಾಲ ಅಥವಾ ಉಳಿತಾಯದ ಸಂಪತ್ತು ವ್ಯರ್ಥವಾಗುವುದು.
ಖಾಸಗಿ ಋಣ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಅಸ್ಥಿರತೆ.
ದುಬಾರಿ ಖರ್ಚು ಭವಿಷ್ಯದ ಆರ್ಥಿಕ ಲಾಭವನ್ನು ತಡೆಯುವುದು.
2.2 ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಅಸಮಾನತೆ (Inequality in Society):
ದುಬಾರಿ ಮದುವೆಗಳು ಅಸಮತೋಲನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬಗಳು ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಹಂಬಲಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಮದುವೆಗಳು ಬಡ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಭಾವನೆ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ಬಡ ವರ್ಗದವರು ಈ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಅವರ ಪಾಲಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಹೊರೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
2.2.1 ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯ ಖರ್ಚು:
ಶ್ರೇಣಿಯ ನಡುವಣ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಹೆಚ್ಚು.
ಬಡ ಕುಟುಂಬಗಳ ಮೇಲೆ ಖರ್ಚಿನ ಒತ್ತಡ.
ಬಡವರು ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದವರು ತಮ್ಮ ಕ್ಷಮತೆಗೆ ಮೀರಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡಲು ಬಲವಂತಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
2.3 ಪರಿಸರ ಹಾನಿ (Environmental Damage):
ದುಬಾರಿ ಮದುವೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಬೃಹತ್ ಮಟ್ಟದ ಅಲಂಕಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರದರ್ಶನದ ಕೆಲಸಗಳಿಂದ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಹಾನಿ ತರುತ್ತವೆ. ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳು, ಆಹಾರದ ಅಪಹಾರ, ಶಕ್ತಿ ಉಳಿತಾಯದ ಕೊರತೆ, ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಕಸದ ವಜಾ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳು ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮ ತರುತ್ತವೆ.
2.3.1 ಪರಿಸರ ದೋಷ:
ಹೆಚ್ಚು ವಿದ್ಯುತ್ ಬಳಕೆ.
ಆಹಾರದ ವ್ಯರ್ಥತೆ.
ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಥವಾ ಕ್ಯಾರಿಬಾಗ್ ಗಳ ಬಳಕೆ.
2.4 ಸಾಮಾಜಿಕ ಒತ್ತಡ (Social Pressure):
ದುಬಾರಿ ಮದುವೆಗಳು ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲ ವರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತವೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಮಧ್ಯಮ ಹಾಗೂ ಬಡ ಕುಟುಂಬಗಳು ಸಹ ತಮ್ಮ ಮಾನ-ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಲು ದುಬಾರಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು ಬಲಾತ್ಕಾರಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
2.4.1 ಮನಸಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಒತ್ತಡ:
ಹಣಕಾಸಿನ ಒತ್ತಡದಿಂದಾಗಿ ಕೌಟುಂಬಿಕ ಒತ್ತಡ ಹೆಚ್ಚಳ.
ಬಡ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಘನತೆ ತೋರಿಸುವ ಒತ್ತಡ.
ವಿವಾಹದ ಆನಂದವನ್ನು ಬದಲಾಗಿ ಹೋಳಿ ದುಬಾರಿ ಮದುವೆ ತಿನ್ನುತ್ತದೆ.