ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಾಧಕರನ್ನಾಗಿ ರೂಪಿಸುವುದು ಸುಲಭದ ಕೆಲಸವಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಹಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಸಾಧಕರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಷಮತೆ, ಶಿಸ್ತು, ಸಂಕಲ್ಪ, ಪರಿಶ್ರಮ, ಮತ್ತು ಸತತ ಶಿಕ್ಷಣದ ಗುಣಗಳು ಇರಬೇಕು. ಕೆಳಗಿನ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಒಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿ ಕೂಡ ಸಾಧಕರಾಗಿ ಮೂಡಿಬರಬಹುದು.
1. ದೃಢ ಸಂಕಲ್ಪ ಮತ್ತು ಗುರಿ ಹೊಂದುವುದು
ಸಾಧಕರ ಜೀವನದ ಪ್ರಾರಂಭವೇ ಒಂದು ಸ್ಪಷ್ಟ ಗುರಿಯೊಂದಿಗೆ ಆಗಬೇಕು. ಗುರಿಯಿಲ್ಲದೆ ಸಾಗುವ ಜೀವನ ನಾವಿಕನಿಲ್ಲದ ಹಡಗಿನಂತೆ. ಗುರಿಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ನಂತರ ಅದನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಸಂಕಲ್ಪ ಮತ್ತು ಮನೋಬಲ ಮಹತ್ವದ್ದು.
- ಸ್ಪಷ್ಟ ಗುರಿ: ಸಾಧನೆ ಯಾವ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿರಬೇಕು? ಅದನ್ನು ಹೇಗೆ ಸಾಧಿಸಬೇಕು? ಇವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟತೆಯಾಗಿರಬೇಕು.
- ಅಲ್ಪಕಾಲಿಕ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ಗುರಿಗಳು: ಮೊದಲು ಚಿಕ್ಕ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತಾ, ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಗುರಿಯತ್ತ ಸಾಗಬೇಕು.
- ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ: “ನಾನು ಇದನ್ನು ಸಾಧಿಸಬಲ್ಲೆ” ಎಂಬ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಗುರಿಯತ್ತ ಸಾಗಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ.
2. ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ಸತತ ಪರಿಶ್ರಮ
ಸಾಧನೆಯ ಮೆಟ್ಟಿಲು ಏರಲು ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ಪರಿಶ್ರಮ ಅತೀ ಅಗತ್ಯ. ಶಿಸ್ತು ಇಲ್ಲದವರ ಸಾಧನೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ನಿತ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸ: ಪ್ರತಿ ದಿನವೂ ಸಾಧನೆಯ ದಾರಿಗೆ ತುಸು ತುಸು ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕುವುದು ಮುಖ್ಯ.
- ಸಮಯ ಪಾಲನೆ: ಸಮಯವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡರೆ ಯಶಸ್ಸು ಶೀಘ್ರ ಸಿಗಬಹುದು.
- ಮಗ್ಗಲು ಹಿಡಿಯುವುದು: ಎಷ್ಟೇ ಕಠಿಣ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಬಂದರೂ ಸಹ, ಪರಾಜಯವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸದೇ ಮುಂದುವರಿಯಬೇಕು.
3. ನಿರಂತರ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಹೊಸತನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳುವುದು
ಸಾಧಕರು ಸದಾ ಕಲಿಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಜ್ಞಾನವೆಂಬುದು ದಿನೇ ದಿನೇ ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಸಂಪತ್ತು.
- ನೋವಿಲ್ಲದ ಕಲಿಕೆ: ಎಷ್ಟೇ ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜಕವಾಗಿ ತೋಚಿದರೂ ಹೊಸ ವಿಷಯ ಕಲಿಯುವುದನ್ನು ಬಿಡಬಾರದು.
- ಗುರುಗಳ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ: ಒಬ್ಬ ಉತ್ತಮ ಗುರು ಜೀವನವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬಲ್ಲರು.
- ಪರೀಕ್ಷಾ ಮತ್ತು ಅನುಭವ: ಬದುಕಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಅನುಭವ ಮತ್ತು ಪರೀಕ್ಷಾ ಹಂತಗಳು ಮುಖ್ಯ.
4. ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ಕಲಿಯುವುದು
ಯಾರೇ ಸಾಧಕರು ವ್ಯರ್ಥತೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಅವರ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ, ಅವರು ವೈಫಲ್ಯದಿಂದ ಪಾಠ ಕಲಿದು ಮುನ್ನುಗ್ಗಿದ್ದಾರೆ.
- ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ಧೈರ್ಯದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ: ಅದನ್ನು ನಶ್ಟವಾಗಿದೆಯೆಂದು ಭಾವಿಸದೇ, ಅದು ಒಂದು ಪಾಠವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು.
- ಅದು ಹೊಸ ಅವಕಾಶ: ಒಂದು ಬಾಗಿಲು ಮುಚ್ಚಿದಾಗ ಮತ್ತೊಂದು ಬಾಗಿಲು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ.
- ಆತ್ಮಪರಿಶೀಲನೆ: ಎಲ್ಲಿ ತಪ್ಪಾಯಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿತು, ಸರಿಪಡಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯ.
5. ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರೇರಣೆ ಪಡೆಯುವುದು
ಯಾರಾದರೂ ಸಾಧಿಸಿದವರಿಂದ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ಅವರ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಸಾಗಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಸಾಧಕರ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ ಓದುವುದು: ಮಹಾನ್ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಜೀವನವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರೆ ಅದರಿಂದ ನಮಗೆ ದಾರಿ ದೊರೆಯಬಹುದು.
- ಉತ್ತಮ ವಾತಾವರಣ: ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಇರುವುದು ಸಾಧನೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶ.
- ತಿಳಿದವರ ಜೊತೆ ಸಂವಾದ: ಉತ್ತಮ ಚಿಂತನೆಗಳು, ಚಾಣಾಕ್ಷತನವು ಉತ್ತಮ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಸಹವಾಸದಿಂದ ಬರಬಹುದು.
6. ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥೈರ್ಯ
ಶಾರೀರಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಉತ್ತಮವಾಗಿದ್ದರೆ ಸಾಧನೆ ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಯೋಗ ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನ: ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಸಮತೋಲನ ನೀಡಲು ಯೋಗ ಸಹಕಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
- ತಂಡಭಾವ: ಒಬ್ಬ ಸಾಧಕ ಒಬ್ಬಂಟಿಯಾಗಿರದೇ, ತನ್ನನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವವರನ್ನು ಸುತ್ತಲೂ ಇಡಬೇಕು.
- ಆಹಾರ ಮತ್ತು ನಿದ್ರೆ: ಸರಿಯಾದ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಪಕ ನಿದ್ರೆ ಸಾಧನೆಯ ಶಕ್ತಿ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
7. ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯವರೆಗೆ ಹೋರಾಟ
ಸಾಧನೆ ಸುಲಭವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅನುಷ್ಠಾನ ಮತ್ತು ಶ್ರಮ ಅವಶ್ಯ.
- ನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನ: ದಿನವಿಡೀ ಚಿಕ್ಕ ಹಂತಗಳಲ್ಲಾದರೂ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಬೇಕು.
- ಕೊನೆಯವರೆಗೆ ಹೋರಾಟ: ಕಷ್ಟ ಬಂದಾಗ ಹೊರಟು ಹೋಗುವುದು ಸಾಧಕರ ಗುಣವಲ್ಲ.
- ಸಹನೆ ಮತ್ತು ತಾಳ್ಮೆ: ಯಾವುದೇ ಸಾಧನೆಯು ತಕ್ಷಣವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಕಾಯಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲು ಸಿದ್ಧರಾಗಬೇಕು.
ನೀಡಬಹುದಾದ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆ
ಡಾ. ಎ.ಪಿ.ಜೆ. ಅಬ್ದುಲ್ ಕಲಾಂ ಅವರು ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ, ಬಹುಶ್ರೇಷ್ಠ ವಿಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿ, ಭಾರತ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗುವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದರು. ಅವರ ಜೀವನ ಪಾಠಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ:
- ಸಂಕಲ್ಪಶಕ್ತಿ: ಚಿಕ್ಕವರಿದ್ದಾಗಲೇ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಾಧನೆಗಳೆಡೆ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿದರು.
- ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮ: ಯಾವುದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ಶ್ರಮ ತೊರೆಯಲಿಲ್ಲ.
- ವೈಫಲ್ಯಕ್ಕೆ ಶರಣಾಗದೆ ಮುನ್ನಡೆದರು: ಅನೇಕ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಅಡಚಣೆಗಳು ಬಂದರೂ ನಿಂತುಹೋದಿಲ್ಲ.
- ಸರ್ವರಿಗೂ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಾದರು: ಯುವಕರಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರಾದರು.
ಸಾರಾಂಶ
ಸಾಧಕರು ತಾನಾಗಿ ಹುಟ್ಟುವುದಿಲ್ಲ, ಅವರನ್ನು ತಯಾರಿಸಬೇಕು. ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ, ಶಿಸ್ತು, ಪರಿಶ್ರಮ, ನಿರಂತರ ಕಲಿಕೆ, ಪ್ರೇರಣೆ, ಆರೋಗ್ಯ, ಹಾಗೂ ಕೊನೆಯವರೆಗೆ ಹೋರಾಡುವ ಮನೋಭಾವನೆ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಒಬ್ಬ ಸಾಧಕನನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ಒಬ್ಬ ಸಾಧಕನಾಗಿ ದೇಶದ ಹಾಗೂ ಸಮಾಜದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಬಹುದು.
“ಸಾಧನೆ ಎಂಬುದು ತೊಡಕುಗಳಿಲ್ಲದ ಹಾದಿಯಲ್ಲ, ಆದರೆ ತೊಡಕುಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಸಾಗುವವರ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ.”