ಪರಿಚಯ:
ಭಾರತದ ಕಾನೂನನ್ನು “ಪುಸ್ತಕದ ಬದನೇಕಾಯಿ” ಎಂದು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿ ಕರೆಯುವುದಕ್ಕೆ ಹಲವಾರು ಕಾರಣಗಳಿವೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾನೂನಿನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನದ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತೋರ್ಪಡಿಸಲು ಬಳಸುವ ಒಂದು ಪ್ರಚಲಿತ ಗಾದೆ. ಈ ನುಡಿಗಟ್ಟಿನ ಅರ್ಥ, ಕಾನೂನನ್ನು ಬೇಕಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಥೈಸಬಹುದಾದ, ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರೀತಿಯಾಗಿ ಅನ್ವಯಿಸಬಹುದಾದ ಪರಿಧಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
1. “ಪುಸ್ತಕದ ಬದನೇಕಾಯಿ” ಎಂಬ ಉಲ್ಲೇಖದ ಮೂಲ
1.1. ಬದನೇಕಾಯಿ ಎಂಬ ತರಕಾರಿಯ ಗುಣಲಕ್ಷಣ:
ಬದನೇಕಾಯಿಯನ್ನು ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯ ಅಡುಗೆಗೋಸ್ಕರ ಬಳಸಬಹುದು (ಹುರಿದು, ಬೇಯಿಸಿ, ಕುಟಿದು).
ಇದು ಯಾವುದೇ ಪದಾರ್ಥಗಳ ಜೊತೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಬೆರೆತು ಸ್ವಾದ ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲದು.
ಇದು ಅದರ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ತನ್ನ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ತರಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
1.2. ಕಾನೂನಿನ ಸ್ವರೂಪ:
ಕಾನೂನಿನ ಅರ್ಥ ಮತ್ತು ಬಳಕೆ ಕೂಡ ವಕೀಲರು, ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು, ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರು, ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಇವರೆಲ್ಲರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಮೇರೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಅದೇ ಕಾನೂನನ್ನು ಒಂದೇ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶನು ಒಬ್ಬ ರೀತಿಯಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದರೆ, ಮತ್ತೊಬ್ಬ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶನು ಅದನ್ನು ಬೇರೆ ರೀತಿಯಾಗಿ ನೋಡಬಹುದು.
ಒಬ್ಬ ನಿಷ್ಕಪಟ ನಾಗರಿಕನಿಗೆ ಅನ್ಯಾಯ ಎನಿಸುವಂಥ ಕಾನೂನು, ಮತ್ತೊಬ್ಬನಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯ ತರಬಹುದು.
ಹೀಗಾಗಿ, ಕಾನೂನಿನ ಗ್ರಂಥಗಳು “ಪುಸ್ತಕದ ಬದನೇಕಾಯಿ” ಎಂಬಂತೆ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.
2. ಕಾನೂನಿನ ಅನ್ವಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಗೊಂದಲ
2.1. ಬೇರೆ ಬೇರೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ತೀರ್ಪು:
ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಕಾನೂನು ಹಗ್ಗಜಗ್ಗಾಟಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಗಂಭೀರ ಅಪರಾಧಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಕಠಿಣ ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಅದೇ ಅಪರಾಧವನ್ನು ಮಾಡಿದ ಬೇರೊಬ್ಬರನ್ನು ಭಿನ್ನವಾದ ಧೋರಣಿಯಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ಕೇಸುಗಳು ದೀರ್ಘಕಾಲ ಆಳಬೇಕಾದರೆ, ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಜೆಯ ವಿರುದ್ಧದ ಕೇಸುಗಳು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ತೀರ್ಮಾನವಾಗಬಹುದು.
2.2. ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಕಾನೂನಿನ ಬಳಕೆ:
ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಭಾವ ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಕಾನೂನು ಹೇಗೋ ಹಿತಕರವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಬಡ ಜನತೆಗೆ ಅದೇ ಕಾನೂನು ಸಮಸ್ಯೆ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು.
ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಗಳು ತಮ್ಮ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ ಕಾನೂನನ್ನು ತಿರುಚಲು ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ, ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನತೆ ಅದೇ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಶೋಷಿತರಾಗುತ್ತಾರೆ.
ಹೀಗಾಗಿ, ಕಾನೂನನ್ನು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಇರುವುದರಿಂದ ಅದು “ಪುಸ್ತಕದ ಬದನೇಕಾಯಿ” ಎಂಬ ನುಡಿಗಟ್ಟಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
3. ಕಾನೂನಿನ ದುರುಪಯೋಗ – ಅನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಅಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶ
3.1. ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಭಾವ:
ಇತ್ತೀಚಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರು ತಮ್ಮ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಕಾನೂನನ್ನು ತಾವು ಬಯಸಿದಂತೆ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಪ್ರತಿಪಕ್ಷದವರು ಕಾನೂನಿನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತರಾಗುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿರುವವರು ಅದೇ ಕಾನೂನಿನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರರಾಗುತ್ತಾರೆ.
3.2. ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ಗೊಂದಲ:
ಕಾನೂನುಗಳು ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಸವಿವರ ವಿವರಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಅಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಇರುವ ಕಾರಣ ಅವುಗಳನ್ನು ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು.
ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ “ನ್ಯಾಯ” ಮತ್ತು “ನೀತಿ” ಎರಡೂ ಸಮಾನವಾಗಿರಬೇಕಾದರೂ, ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ ಅದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸಮಾನವಾಗಿ ಅನ್ವಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
4. “ಪುಸ್ತಕದ ಬದನೇಕಾಯಿ” ನುಡಿಗಟ್ಟಿನ ಬಳಕೆ – ಜನರ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಅನುಭವ
4.1. ಸಾಮಾನ್ಯ ನಾಗರಿಕನ ನಿಲುವು:
ಒಂದು ನಿಸ್ಸಹಾಯಕ ವ್ಯಕ್ತಿ ಕಾನೂನಿನ ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಹೋದಾಗ, ಕಾನೂನಿನ ಕಾಗದ ಪತ್ರದ ಗೊಂದಲ, ತೀರ್ಪು ಪಡೆಯಲು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಕಾದು ಕುಳಿತ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ವಕೀಲರ ಬಹುಬೇಡಿಕೆ – ಈ ಎಲ್ಲ ತೊಂದರೆಗಳಿಂದ ಆತ ನಿರಾಶನಾಗುತ್ತಾನೆ.
ಹೀಗಾಗಿ, ಜನರು ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ನಂಬಿಕೆ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
4.2. ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರು:
ಅವರ ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಕಾನೂನಿನ ಬಗ್ಗುವಿಕೆ ಕಂಡಾಗ, ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರು “ಈ ಕಾನೂನು ಪುಸ್ತಕದ ಬದನೇಕಾಯಿ!” ಎಂಬ ಮಾತನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
ಇದು “ಕಾನೂನು ಎಲ್ಲಾ ಜನರಿಗೆ ಸಮಾನವಲ್ಲ” ಎಂಬ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
5. ಕಾನೂನಿಗೆ ಏಕರೂಪತೆ ತರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತನೆ
ಕಾನೂನಿನ ಅನ್ವಯ ಮತ್ತು ನಿರ್ಧಾರ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಗಾಳಿಪಟದಂತಿದ್ದರೆ, ಅದು ಅಸಮಾನತೆಯನ್ನು ತರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು, ಸಂವಿಧಾನ ತಜ್ಞರು, ಹಾಗೂ ಸರಕಾರಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ತರುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ರೂಪಿಸಬೇಕು.
ಕಾನೂನಿನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ನಿಖರತೆ ಮತ್ತು ದೃಢತೆಯನ್ನು ತರಲು ತಜ್ಞರ ಸಮಾಲೋಚನೆ ಅಗತ್ಯ.
ಸಾರಾಂಶ:
“ಪುಸ್ತಕದ ಬದನೇಕಾಯಿ” ಎಂಬ ಗಾದೆ ಕಾನೂನಿನ ತಿರುಚಬಲ್ಲ ಸ್ವರೂಪ, ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಅದರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಭಾವಗಳಿಂದ ಕಾನೂನಿನ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ದುರುಪಯೋಗವನ್ನು ತೋರ್ಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕಾನೂನಿನ ಭಿನ್ನ ಅನ್ವಯ, ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ನಿರಾಶೆ, ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ದೋಷಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತೆರೆದ ನೋಟವನ್ನು ನೀಡುವ ನುಡಿಗಟ್ಟಾಗಿದೆ.
ಹೀಗಾಗಿ, ನ್ಯಾಯ ಸುಗಮ, ವೇಗ ಮತ್ತು ಸಮಾನವಾಗಬೇಕು ಎಂಬ ಉದ್ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ ತರಲು ನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಬೇಕು. ಇಲ್ಲವಾದರೆ, “ಕಾನೂನು ಪುಸ್ತಕದ ಬದನೇಕಾಯಿ” ಎಂಬ ಮಾತು ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ!