ಈ ಯುಗದಲ್ಲಿ “ಗೊಂದಲ” ಎಂಬುದು ಜೀವನದ ಎಲ್ಲ ಮಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಒಳಗಿನ ಗೊಂದಲದಿಂದ ಹಿಡಿದು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ಗೊಂದಲವರೆಗೆ, ಪ್ರತಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯು, ಕುಟುಂಬ, ಸಮಾಜ, ದೇಶಗಳು ಸಹ ದಿನನಿತ್ಯ ಗೊಂದಲದ ಮಧ್ಯೆ ನರಳುತ್ತಿವೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಗೊಂದಲಗಳ ನಿವಾರಣೆಗಾಗಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರೂಪಿಸಲಾಗುವ "ಗೊಂದಲಗಳ ನಿವಾರಣಾ ಸಮುಸ್ಥೆ" (Conflict Resolution Organization) ಎಂಬುದು ಇಂದಿನ ಕಾಲಘಟ್ಟಕ್ಕೆ **ಅನಿವಾರ್ಯ (inevitable)**ವಾಗಿದೆ. ಈ ಸಮುಸ್ಥೆಯ ಅವಶ್ಯಕತೆ, ಉದ್ದೇಶ, ಕಾರ್ಯಪಥ ಹಾಗೂ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ವಿವರವಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ.
1. ಗೊಂದಲಗಳ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಪರಿಣಾಮಗಳು:
(ಅ) ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಳಗಿನ ಗೊಂದಲಗಳು (Intrapersonal Conflicts):
ಗುರಿ, ಕಳಕಳಿ, ನಿರ್ಧಾರಗಳು, ಮೌಲ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ಸಂಶಯ.
ಮಾನಸಿಕ ಒತ್ತಡ, ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಖಿನ್ನತೆ.
ಉದಾಹರಣೆ: ಉದ್ಯೋಗ ಆಯ್ಕೆ ಬಗ್ಗೆ ದ್ವಂದ್ವ, ಸಂಬಂಧಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗೊಂದಲ.
(ಆ) ಕುಟುಂಬದ ಒಳಗಿನ ಗೊಂದಲಗಳು (Family Conflicts):
ಪತಿ-ಪತ್ನಿ, ಪೋಷಕರು-ಮಕ್ಕಳು, ಸಹೋದರರ ನಡುವೆ ನಂಬಿಕೆ, ಆಸ್ತಿ, ನಿರ್ಧಾರಗಳ ಬಗೆಗೆ ತರ್ಕ.
ಹಿಂಸೆ, ವಿಚ್ಛೇದನ, ಸಂಬಂಧಗಳ ತುಂಡು.
ಉದಾಹರಣೆ: ಆಸ್ತಿ ಹಂಚಿಕೆ ವಿವಾದ, ಪೋಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನಮತ.
(ಇ) ಊರಿನ/ಸಮುದಾಯದ ಗೊಂದಲಗಳು (Community Conflicts):
ದೇವಾಲಯ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಆಚರಣೆ, ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತ, ನೀರು-ಭೂಮಿ ಹಕ್ಕುಗಳು.
ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಲ್ಲಿ ದ್ವೇಷ, ಗುಂಪುಗಳ ರೂಪುಗೊಳಿಸುವಿಕೆ.
ಉದಾಹರಣೆ: ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್ ಚುನಾವಣೆಯ ಗೊಂದಲ, ದೇವಸ್ಥಾನದ ಆಡಳಿತವ್ಯವಸ್ಥೆ.
(ಈ) ಜಾತಿಯ ಒಳಗಿನ ಗೊಂದಲಗಳು (Caste-based Internal Conflicts):
ಜಾತಿಯಲ್ಲಿ ನಾನಾ ಉಪವರ್ಗಗಳ ನಡುವೆ ಘರ್ಷಣೆ.
ಅಧಿಕಾರ, ಗೌರವ, ಆಸ್ತಿಯ ಹಕ್ಕುಗಳ ವಿಚಾರ.
ಉದಾಹರಣೆ: ಜಾತಿ ಸಮುದಾಯದ ಸಂಘದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಅಧಿಕಾರದ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಕರಾರು.
(ಉ) ಸಮಾಜದಲ್ಲಿನ ಗೊಂದಲಗಳು (Social Conflicts):
ಧರ್ಮ, ಜಾತಿ, ಭಾಷಾ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯಿಂದ ಹುಟ್ಟುವ ಗೊಂದಲಗಳು.
ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆ, ವಿಭಜನೆ, ಶೋಷಣೆ.
ಉದಾಹರಣೆ: ವಿಭಿನ್ನ ಸಮುದಾಯಗಳ ಮದುವೆ, ಆಚರಣೆಗಳ ವಿಚಾರವಾಗಿ ತಕರಾರು.
(ಊ) ದಂಪತಿಯ ಗೊಂದಲಗಳು (Marital Conflicts):
ನಂಬಿಕೆ ಕೊರತೆ, ಸಂವಹನದ ಅಡಚಣೆ, ಜೀವನಶೈಲಿಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸ.
ವಿಚ್ಛೇದನ, ಮಕ್ಕಳ ಮೇಲೆ ದುಷ್ಪ್ರಭಾವ.
ಉದಾಹರಣೆ: ನೌಕರಿ/ವ್ಯವಹಾರದಿಂದಾಗಿ ಮನೆಯಲ್ಲಿನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟುಗಳು.
(ಋ) ರಾಜ್ಯ ಹಾಗೂ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಗೊಂದಲಗಳು (State & International Conflicts):
ಭೂಮಿತೀವ್ರ ತರ್ಕಗಳು, ನೀರಿನ ಹಂಚಿಕೆ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ/ಧಾರ್ಮಿಕ ಭಿನ್ನತೆ.
ಹಿಂಸಾಚಾರ, ಯುದ್ಧ, ನಿರಾಶ್ರಿತತೆ.
ಉದಾಹರಣೆ: ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಗಡಿ ವಿವಾದ, ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ನದಿ ಹಂಚಿಕೆ ತಕರಾರು.
2. ಗೊಂದಲ ನಿವಾರಣಾ ಸಮುಸ್ಥೆಯ ಅಗತ್ಯತೆ:
ಅ) ಏಕೆ ಅಗತ್ಯ?
ಗೊಂದಲಗಳು ಬುದ್ಧಿವಂತ ಮಾತುಕತೆಗಿಂತ ಬಲವಂತ, ದುಷ್ಪ್ರಭಾವ ಮತ್ತು ಹಾನಿಯತ್ತ ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ.
ನ್ಯಾಯಮೂಲಕ, ಶಾಂತಿಯುತ ಪರಿಹಾರಗಳ ಅಗತ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ.
ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಒಳಿತಿಗಾಗಿ ಸರ್ವತೋಮುಖ ಶಮನ ಕ್ರಮಗಳ ಅಗತ್ಯ.
ಆ) ಗೊಂದಲ ನಿವಾರಣಾ ಸಮುಸ್ಥೆಯ ಉದ್ದೇಶಗಳು:
ಸಂವಾದದ ಮೂಲಕ ಸಮಾಧಾನ ಸಾಧನೆ.
ಎಲ್ಲಾ ಪಕ್ಷಗಳ ಭಾವನೆ, ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಪರಿಹಾರ.
ನ್ಯಾಯಯುತ, ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು.
3. ಸಮುಸ್ಥೆಯ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಪಥ:
(ಅ) ರಚನೆ:
ತಜ್ಞರ ಬಳಗ: ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು, ನ್ಯಾಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು, ಧರ್ಮಗುರುಗಳು, ಹಿರಿಯರು.
ಸಾಲಹೆಗಾರರು: ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ತಜ್ಞರು, ಕುಟುಂಬ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ತಜ್ಞರು.
ಸಂವಾದ ವೇದಿಕೆಗಳು: ಊರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಹಿಡಿದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ಸಭಾ ವೇದಿಕೆ.
(ಆ) ಕಾರ್ಯಪಥಗಳು:
ಮಧ್ಯವರ್ತಿತ್ವ (Mediation): ಎರಡೂ ಪಕ್ಷಗಳ ನಡುವೆ ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ ಸಂವಾದ.
ಸಮಾಲೋಚನೆ (Counseling): ಗೊಂದಲದ ಮೂಲವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಪರ್ಯಾಯ ದಾರಿಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು.
ಶಾಂತಿ ಶಿಬಿರಗಳು (Peace Camps): ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ-ಶಿಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಶಿಬಿರಗಳ ಮೂಲಕ ಜನಸಮೂಹದ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು.
ಸಮಗ್ರ ದಾಖಲೆ ಸಂಗ್ರಹ (Documentation): ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಗೊಂದಲದ ವಿವರ ಹಾಗೂ ಪರಿಹಾರ ಕ್ರಮಗಳ ದಾಖಲಾತಿ.
ಜಾಗೃತಿ ಅಭಿಯಾನಗಳು: ಶಾಲೆ, ಕಾಲೇಜು, ಗ್ರಾಮ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗೊಂದಲ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ತರಬೇತಿ.
4. ಗೊಂದಲ ನಿವಾರಣಾ ಸಮುಸ್ಥೆಯ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು:
ವೈಯಕ್ತಿಕ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಆತ್ಮಸಮಾಧಾನ.
ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಆಂತರಿಕ ಬಾಂಧವ್ಯ.
ಊರಿನಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಯಸ್ಕರ ನಿರ್ಣಯಗಳು, ಶ್ರದ್ಧಾ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರತೆ.
ಜಾತಿ, ಸಮಾಜಗಳಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಗೌರವ.
ರಾಷ್ಟ್ರ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ, ಸಹಬಾಳ್ವೆ, ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ದಿ.
5. ಮುಕ್ತಾಯದ ಮಾತು:
ಇಂದಿನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಭೌತಿಕತೆಯ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಮಾನವೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳು ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯ ಅಗತ್ಯ ಎಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆಯೋ, ಅಷ್ಟೇ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಗೊಂದಲ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಸಮರ್ಪಿತ ಸಮುಸ್ಥೆಯೊಂದನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು. ಈ ಸಮುಸ್ಥೆ ಒಂದು ನಿಷ್ಠಾವಂತ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಾಗೂ ಮಾನವೀಯ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾದರೆ, ಇದು ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕೆ ಬೆಳಕಾಗುವುದು.