ಜೈನ ಧರ್ಮವು ಬಹಳ ಗಂಭೀರ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಅದರಲ್ಲಿ ಜೀವ (ಆತ್ಮ) ಮತ್ತು ಅಜೀವ (ಪದಾರ್ಥ)ಗಳ ಮಧ್ಯದ ಸಂಬಂಧ ಬಹುಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಜೈನ ತತ್ವಜ್ಞಾನ ಪ್ರಕಾರ, ಜೀವವು ಅನಾದಿಕಾಲದಿಂದಲೇ ಅಶುಚಿತ್ವ ಮತ್ತು ಕರ್ಮದ ಬಂಧನದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡಿದೆ. ಈ bondage (ಬಂಧನ) ಎನ್ನುವುದು ಕಾಯಿಲೆ (ರೋಗ) ಎಂಬ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅರ್ಥೈಸಬಹುದು, ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ಆತ್ಮದ ಶುದ್ಧತೆಯನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಜೈನರ ಮಹತ್ತರ ಆದರ್ಶ ಮೋಕ್ಷ (ಆತ್ಮಮುಕ್ತಿಯ ಸಾಧನೆ) ಆಗಿದ್ದು, ದೇಹ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಅಶುಚಿಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಜೈನ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಭಾವ ವಿಶೇಷವಾಗಿದೆ. ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋಣದಲ್ಲಿ, “ತನ್ನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಕಾಯಿಲೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೊರಡುವವ ಮಾತ್ರ ಜೈನರು” ಎಂಬ ನುಡಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹಾಗೂ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಮೌಲ್ಯವಿದೆ. ಆದರೆ, ಇದು ಅಕ್ಷರಶಃ ಮಾತ್ರ ಜೈನರಿಗೇ ಸೀಮಿತ ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ; ಬದಲಾಗಿ, ಜೈನ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವ ಎಲ್ಲರೂ ಈ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯಬಹುದು.
ದೇಹ ಮತ್ತು ಆತ್ಮದ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಅರ್ಥ
ಜೈನ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ, ಜೀವದ ಮೇಲೆ ಎರಡು ಬಗೆಯ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿವೆ:
1️⃣ ದೇಹ ಸಂಬಂಧಿ ಕಾಯಿಲೆಗಳು (Physical Diseases)
- ಇದನ್ನು ಶಾರೀರಕ ಕರ್ಮದ ಪರಿಣಾಮ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು.
- ಅನಾರೋಗ್ಯ, ವಯೋಸಂಧಿ, ಗಾಯ, ವಿವಿಧ ರೋಗಗಳು ದೇಹದ ಕಾಯಿಲೆಗಳಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತವೆ.
- ಈ ರೋಗಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಜೈನ ತತ್ತ್ವವು ಶುದ್ಧ ಆಹಾರ, ಶುದ್ಧ ಹವಾಮಾನ, ಸಾತ್ವಿಕ ಜೀವನಶೈಲಿ, ಉಪವಾಸ, ನಿಯಮಿತ ಯೋಗ, ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
2️⃣ ಆತ್ಮ ಸಂಬಂಧಿ ಕಾಯಿಲೆಗಳು (Spiritual Diseases)
- ಜೈನ ತತ್ತ್ವ ಪ್ರಕಾರ, ದೇಹದ ಕಾಯಿಲೆಗಿಂತ ಆತ್ಮದ ಕಾಯಿಲೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಭಯಾನಕ.
- ಈ ಕಾಯಿಲೆಗಳಾಗಿ ಕ್ರೋಧ, ಮಾನ, ಮಾಯೆ, ಲೋಭ, ಅಜ್ಞಾನ, ಆಸಕ್ತಿ, ಮೋಹ, ದುಃಖ, ಹೆದರಿಕೆ, ಹಠ ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಬಹುದು.
- ಇವು ಆತ್ಮವನ್ನು ಶುದ್ಧ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ತಲುಪಿಸುವುದನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತವೆ.
- ಈ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಜೈನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಸಂಯಮ (ಆಚರಣಾ ಶಿಸ್ತಿನ ನಿಯಮಗಳು), ತಪಸ್ಸು, ಧ್ಯಾನ, ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯ, ವ್ರತ ಪಾಲನೆ ಮುಂತಾದ ತತ್ತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಜೈನರು ಈ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುವ ಮಾರ್ಗಗಳು
1️⃣ ಶರೀರದ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣ
- ಅಹಿಂಸಾ (ಅಹಿತಕಾರಕ ಆಹಾರ, ಕ್ರೂರತೆ ತ್ಯಾಗ): ಮಾಂಸಾಹಾರ, ಭಾರೀ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೊಂಡ ಆಹಾರ ತ್ಯಜಿಸುವುದು ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಸಹಾಯಕ.
- ಉಪವಾಸ ಮತ್ತು ಆಹಾರದ ನಿಯಮಗಳು: ಕೆಲವು ಸಮಯಗಳ ಉಪವಾಸ, ಸಾತ್ವಿಕ ಆಹಾರ ಸೇವನೆ, ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆ ದೇಹದ ಶುದ್ಧಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
- ಯೋಗ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ: ಜೈನ ಮತದಲ್ಲಿ ಆಯುರ್ವೇದ ಮತ್ತು ಯೋಗಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
- ಸಾದಾಕಾಲಿಕ ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಮತ್ತು ಸನ್ಯಾಸ ಜೀವನ: ಜೈನ ಸನ್ಯಾಸಿಗಳು ಅತೀವ ಸ್ವಚ್ಛತೆಯನ್ನು ಪಾಲಿಸುತ್ತಾರೆ, ಇದು ರೋಗಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
2️⃣ ಆತ್ಮದ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಜೈನ ಮಾರ್ಗ
- ಆರಾಧನೆ, ತಪಸ್ಸು, ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯ: ಭಗವಂತನ ಧ್ಯಾನ, ಪಠಣ, ಸದ್ಗುರುಗಳ ಉಪದೇಶಗಳ ಅನುಸರಣೆ.
- ಸಂಯಮ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಗ: ಜೈನ ತತ್ತ್ವದ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಯಮ (ಮಿತವಾದ ಜೀವನ), ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯ (ನೈತಿಕ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರ), ಅಸ್ತೇಯ (ಚೌರ್ಯವಿರೋಧ), ಅಪರಿಗ್ರಹ (ಆಸ್ತಿ-ಮೋಹ ತ್ಯಾಗ) ಮುಂತಾದ ಗುಣಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು.
- ಮೋಕ್ಷ ಮಾರ್ಗ: ಕರ್ಮವನ್ನು ಶುದ್ಧಗೊಳಿಸುವ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಎಳೆಯುವ ಕ್ರಮಗಳಾಗಿ ಸಾಮಾಯಿಕ, ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ, ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ, ಸಲ್ಲೇಖನ ಮುಂತಾದ ವಿಧಾನಗಳು ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿವೆ.
ಸಮಾರೋಪ
✅ ಜೈನರು ದೇಹ ಮತ್ತು ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ವಿಶೇಷ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವ ಧರ್ಮ ಪ್ರಚಾರಕರು.
✅ ದೇಹದ ರೋಗಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಅಹಿಂಸಾ, ಸರಳ ಜೀವನ, ಸಾತ್ವಿಕ ಆಹಾರ ಮುಂತಾದ ಆಯಾಮಗಳು ಪ್ರಮುಖ.
✅ ಆತ್ಮದ ರೋಗಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಧರ್ಮ, ತಪಸ್ಸು, ಯೋಗ, ಸಂಯಮ, ವ್ರತ, ಧ್ಯಾನ ಮುಂತಾದ ಪಥಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು.
✅ ಈ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗುವವರನ್ನು ಮಾತ್ರ “ಜೈನ” ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು ಎಂಬ ನುಡಿಗೆ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಅರ್ಥವಿದೆ.
ಇದರಿಂದ, ಜೈನ ಮಾರ್ಗವು ಕೇವಲ ಶಾರೀರಿಕ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಆತ್ಮಶುದ್ಧಿಗೂ ಸಹ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಜೈನ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬನೂ “ತನ್ನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಕಾಯಿಲೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುವವನು” ಆಗಬಹುದು. 🌿🙏