ಈ ತತ್ವವಾಕ್ಯವು ಮಾನವ ಜೀವನದ ಶ್ರೇಷ್ಟತೆಯನ್ನು ತಲುಪಿಸುವ, ಧರ್ಮ, ಸತ್ಯ, ಸಹಕಾರ, ಪರಿಸರದ ಹಿತದರ್ಶನವನ್ನು ಸಾರುವ ಶ್ರೇಷ್ಠ ತತ್ತ್ವವಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ನಾವು ಸಾರ್ಥಕ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸಲು ಸಾಧ್ಯ.
1. ದೇಹವೇ ದೇವಾಲಯ
“ದೇಹಮಾಧ್ಯಂ ಖಲು ಧರ್ಮಸಾಧನಮ್” ಎಂಬಂತೆ ದೇಹವು ಎಲ್ಲಾ ಧಾರ್ಮಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆಗಳಿಗಾಗಿಯೂ ಒಂದು ಪವಿತ್ರ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ.
- ದೇವಾಲಯವು ಶುದ್ಧ ಸ್ಥಳ, ಅಲ್ಲಿ ದೇವರನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಹಾಗೆಯೇ, ನಮ್ಮ ದೇಹವೂ ಶುದ್ಧವಾಗಿದ್ದರೆ, ನಾವು ಸದ್ಗುಣಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯ.
- ನಾವು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಆಹಾರ ಸೇವಿಸಬೇಕು, ಅಶುದ್ಧ ಹಾಗೂ ಅಪಾಯಕಾರಿ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ದೂರವಿರಬೇಕು.
- ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಶುದ್ಧವಾಗಿರುವಂತೆ ಗಮನಿಸಬೇಕು, ಏಕೆಂದರೆ “ಯಥಾ ಮನಃ ತಥಾ ವಾಚಃ, ಯಥಾ ವಾಚಃ ತಥಾ ಕರ್ಮ” – ಮನಸ್ಸು ಶುದ್ಧವಾದರೆ, ಮಾತು ಶುದ್ಧವಾಗುತ್ತದೆ; ಮಾತು ಶುದ್ಧವಾದರೆ, ನಮ್ಮ ಕರ್ಮವೂ ಶುದ್ಧವಾಗುತ್ತದೆ.
- ದೇಹವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಅಸಂಯಮ, ಅಸಹ್ಯ ಚಟಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾದರೆ, ಅದು ನಮ್ಮ ಜೀವನದ ನಾಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
👉 ದೇಹವನ್ನು ದೇವಾಲಯದಂತೆ ಸಂರಕ್ಷಿಸಿದರೆ, ನಾವು ದಿವ್ಯತೆ ಹೊಂದಬಹುದು; ದೇಹವನ್ನು ದುರ್ಬಳಕೆ ಮಾಡಿದರೆ, ಅದು ನಮ್ಮ ನಾಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
2. ಮನೆಯೇ ದೇವಾಲಯ
“ಗೃಹೇ ಗೃಹಿಣೀ ಶಕ್ತಿರೂಪೇಣ ಸ್ಥಿತಾ” ಎಂಬಂತೆ ಮನೆಯು ಶಕ್ತಿಯ ತಾಣ, ಶುಭದ ತಾಣ.
- ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ, ಪ್ರೀತಿ, ಅನುಭವ, ನಿಷ್ಠೆ ಇದ್ದರೆ ಅದು ದೇವಾಲಯದಂತಾಗುತ್ತದೆ.
- ಮನೆಯೊಳಗೆ ಧರ್ಮಾಚರಣೆ, ಸಜ್ಜನರ ಸಮ್ಮಿಲನ, ಪಾವನತೆ ಇವೆಂದರೆ ಅದು ಸತ್ಯಯುಗದ ದೇವಾಲಯದಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಮನೆಯಲ್ಲಿರುವವರು ಪರಸ್ಪರ ಗೌರವವಿಟ್ಟು ಬಾಳಿದರೆ, ಮನೆ ದೇವಾಲಯದಂತೆ ಶುದ್ಧವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಆದರೆ, ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅಸಹನೆ, ಕ್ರೋಧ, ಅಸಮಾಧಾನ, ಹಗೆ ಇದ್ದರೆ, ಅದು ಪಾತಾಳ ಲೋಕದಂತೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ.
- ಮನೆಯ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಅಶುದ್ಧತೆ, ಅಪವಿತ್ರತೆ ಇದ್ದರೆ, ಅದು ಶಾಪದ ಸಮಾನ.
👉 ನಮಗೆ ನಮ್ಮ ಮನೆಯನ್ನು ದೇವಾಲಯವನ್ನಾಗಿ ರೂಪಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ನಾವು ಯಾವ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿದರೂ ವ್ಯರ್ಥ.
3. ಕುಟುಂಬವೇ ದೇವಾಲಯ
“ಕುಟುಂಬೋ ದೈವತಂ” ಎಂಬಂತೆ ಕುಟುಂಬವೆಂದರೆ ದೇವರ ದತ್ತವಾದ ಪವಿತ್ರ ಬಾಂಧವ್ಯ.
- ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬ ಒಂದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಮೂಹ, ಅದು ನಮ್ಮ ಭವಿಷ್ಯ ರೂಪಿಸುವ ದೊಡ್ಡ ವಿದ್ಯಾಕೇಂದ್ರ.
- ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಒಗ್ಗಟ್ಟು, ಪರಸ್ಪರ ಗೌರವ, ದಯೆ, ಪ್ರೀತಿ ಇವೆಂದರೆ ಅದು ದೇವಾಲಯದಂತೆ ಪಾವನವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಹಿರಿಯರನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದು, ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನಂಬಿಕೆ ಬೆಳೆಸುವುದು, ಸಹೋದರ-ಸಹೋದರಿಯರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಬಾಳುವುದು ನಮ್ಮ ಧರ್ಮ.
- ಆದರೆ, ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಅಸಹನೆ, ಸ್ವಾರ್ಥ, ಅನ್ಯಾಯ ಇವೆಂದರೆ ಅದು ಹೀನಜೀವನದ ಪ್ರತೀಕವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಕುಟುಂಬದ ಪುನೀತತೆಗೆ ಭಂಗ ತಂದರೆ, ಅದು ಸಮಾಜವನ್ನು ಹಾಳು ಮಾಡುತ್ತದೆ.
👉 ಕುಟುಂಬ ದೇವಾಲಯವಾದರೆ, ಆ ಕುಟುಂಬದ ಎಲ್ಲಾ ಸದಸ್ಯರು ದೇವರಿಗೆ ಸಮಾನ.
4. ಊರೇ ದೇವಾಲಯ
“ಜನನಿ ಜನ್ಮಭೂಮಿಶ್ಚ ಸ್ವರ್ಗಾದಪಿ ಗರೀಯಸಿ” ಎಂಬಂತೆ ಊರೇ ನಮ್ಮ ತಾಯಿಯಂತೆ.
- ಊರಿನಲ್ಲಿ ಶುದ್ಧತೆ, ಭಕ್ತಿಯೆಂಬ ಭಾವ, ಪರಸ್ಪರ ಸಹಕಾರ ಇವೆಂದರೆ ಅದು ದೇವಾಲಯದಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ದಾರ್ಮಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ವೈಚಾರಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಊರೇ ಒಂದು ಪೀಠ.
- ಊರಿನಲ್ಲಿ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನ ಜೀವನ, ಶುದ್ಧ ಪರಿಸರ, ಪರಸ್ಪರ ಸಹಾಯ ಇವೆಂದರೆ ಅದು ಪರಮಪಾವನ.
- ಆದರೆ, ಊರಿನಲ್ಲಿ ಜಾತಿ, ಮತ, ದ್ವೇಷ, ಅಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಇವೆಂದರೆ ಅದು ಮಾನವನ ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಕಾರಣ.
- ಹೀಗಾಗಿ, ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನೂ ತನ್ನ ಊರಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಶ್ರಮಿಸಬೇಕು.
👉 ಉತ್ತಮ ಊರನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರೆ ಅದು ದೇವಾಲಯವಾಗುತ್ತದೆ; ದ್ವೇಷ, ರಾಜಕೀಯ ಮೋಸ, ಅಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಬೆಳೆಯಿಸಿದರೆ ಅದು ದಾನವರ ಹಟ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
5. ಪ್ರಪಂಚವೇ ದೇವಾಲಯ
“ವಸುಧೈವ ಕುಟುಂಭಕಂ” ಎಂಬಂತೆ ಪ್ರಪಂಚವೆಲ್ಲವೂ ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬ.
- ನಾವೇ ಪ್ರಪಂಚದ ಭಾಗ, ಪ್ರಪಂಚದ ಶ್ರೇಯಸ್ಸು ನಮ್ಮ ಶ್ರೇಯಸ್ಸು.
- ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ದೇವಾಲಯದಂತೆ ಕಾಪಾಡಬೇಕು – ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ, ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪತ್ತುಗಳ ಶ್ರೇಯಸ್ಕರ ಬಳಕೆ ಇವೆಲ್ಲಾ ಇದಕ್ಕೆ ಸೇರಿವೆ.
- ವೃಕ್ಷಗಳಿಗೆ, ನದಿಗಳಿಗೆ, ಪಶುಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಕಾಳಜಿ ತೋರಿದರೆ, ಪ್ರಪಂಚವೇ ಪವಿತ್ರ ದೇವಾಲಯ.
- ಆದರೆ, ಪರಿಸರ ನಾಶ, ಸ್ವಾರ್ಥಮಯ ಧೋರಣೆ, ಪೀಡನೆ, ಹಿಂಸಾಚಾರ ಇವೆಂದರೆ ಅದು ಭಯಂಕರ.
👉 ಪ್ರಪಂಚದ ರಕ್ಷಣೆ ನಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯ; ಅದನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಿದರೆ, ನಾವು ದಾನವ.
6. ಜೀವರಾಶಿಯೇ ದೇವಾಲಯ
“ದಯಾ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಲಕ್ಷಣಂ” ಎಂಬಂತೆ ದಯೆ ಇಲ್ಲದೆ ಧರ್ಮವಿಲ್ಲ.
- ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಕರುಣೆ, ಪ್ರೀತಿಯೇ ಮಾನವತೆಯ ಮುಖ್ಯ ಗುಣ.
- ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜೀವಿಗೂ ದೇವರ ಅನುಗ್ರಹವಿದೆ. ಅವುಗಳ ಜೀವ ಉಳಿಸಲು ನಾವು ಶ್ರಮಿಸಬೇಕು.
- ಆದರೆ, ಮನುಷ್ಯ ತನ್ನ ಸ್ವಾರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಹಿಂಸಿಸಿದರೆ, ಅದು ಪಾಪ.
- ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಜೀವಜಾಲವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಮಾನವನೂ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
👉 ಜೀವರಾಶಿಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಿದರೆ, ಅದು ದೇವತಾ ಕಾರ್ಯ; ಹಿಂಸೆ ಮಾಡಿದರೆ, ಅದು ದಾನವತ್ವ.
ಮಾನವ ಮತ್ತು ದಾನವ – ತಾರತಮ್ಯ
- ಅರಿತು ಬಾಳಿದರೆ ಮಾನವ – ಈ ತತ್ತ್ವಗಳನ್ನು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರೆ ನಿಜವಾದ ಮಾನವನಾಗಬಹುದು.
- ಅರಿಯದೆ ಬಾಳಿದರೆ ದಾನವ – ಧರ್ಮ, ದಯೆ, ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಸ್ವಾರ್ಥ ಮತ್ತು ಕ್ರೌರ್ಯದ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದರೆ, ಮನುಷ್ಯ ದಾನವನಾಗಬಹುದು.
ಸಾರಾಂಶ
ಈ ತತ್ವವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ನಮ್ಮ ಜೀವನವು ದಿವ್ಯವಾಗಿರಬಹುದು.
- ದೇಹದ ಆರೈಕೆ ಶ್ರೇಯಸ್ಕರ.
- ಮನೆಯನ್ನು ಪಾವನ ಸ್ಥಳವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಬೇಕು.
- ಕುಟುಂಬ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನಿಂದ ಕೂಡಿರಬೇಕು.
- ಊರಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಶ್ರಮಿಸಬೇಕು.
- ಪ್ರಪಂಚದ ಹಿತಕ್ಕಾಗಿ ನಿಸರ್ಗವನ್ನು ಕಾಪಾಡಬೇಕು.
- ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಕರುಣೆ ತೋರಬೇಕು.
ಇದು ಅರಿತು ಬಾಳಿದರೆ ನಾವು ದೇವರಿಗೆ ಸಮಾನ; ಅರಿಯದೆ ಬಾಳಿದರೆ ದಾನವ.