ಪರಿಚಯ:
ಆತ್ಮನ ರೋಗವೆಂದರೆ ಮಾನವನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮೂಡುವ ಸ್ವಾರ್ಥ, ಅಹಂಕಾರ, ಕ್ರೌರ್ಯ, ಪ್ರೀತಿ ,ಕ್ರೋಧ, ಮತ್ತು ದ್ವೇಷದಂತಹ ದುಷ್ಟ ಗುಣಗಳು. ಈ ಗುಣಗಳು ನಿಯಂತ್ರಣ ತಪ್ಪಿದಾಗ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಪರಾಧ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ತಾಳುತ್ತಾನೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ನೀತಿಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ, ಹಾಗೂ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಹಾನಿ ಉಂಟುಮಾಡುವಂತಹ ಅಪರಾಧಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾನೆ.
ಈ ಆತ್ಮನ ರೋಗವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಶಮಿಸಲು ಆರಕ್ಷಕ (ಪೊಲೀಸ್) ಇಲಾಖೆ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಕಾನೂನು ಶಿಸ್ತು, ನ್ಯಾಯ, ಹಾಗೂ ಶಾಂತಿ ಈ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ದೇಶ.
1. ಆರಕ್ಷಕ ಠಾಣೆಯ ಪಾತ್ರ (Role of Police Station)
ಪೊಲೀಸ್ ಇಲಾಖೆ ಕಾನೂನು ಪಾಲನೆ, ಶಿಸ್ತು ರಕ್ಷಣೆ, ಅಪರಾಧ ನಿಯಂತ್ರಣ, ಹಾಗೂ ನಾಗರಿಕರ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಆತ್ಮನ ರೋಗದಿಂದ ಜನರ ಮೇಲೆ ಬೀಳಬಹುದಾದ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಅತ್ಯವಶ್ಯಕ.
ಆರಕ್ಷಕ ಠಾಣೆಯ ಮುಖ್ಯ ಕರ್ತವ್ಯಗಳು:
(a) ಕಾನೂನು ಪಾಲನೆ ಮತ್ತು ಶಿಸ್ತು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದು
ಯಾರೇ ಕಾನೂನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದರೂ, ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡು ಕಾನೂನು ಪಾಲನೆ ಕಠಿಣಗೊಳಿಸುವುದು.
ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ಸೌಹಾರ್ದತೆ ಕಾಪಾಡಲು ಪೊಲೀಸ್ ಪೇಟ್ರೋಲ್, ಕಾನೂನು ಜಾಗೃತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವುದು.
(b) ಅಪರಾಧಗಳ ತನಿಖೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆ
ಕಳ್ಳತನ, ಕೊಲೆ, ಲೈಂಗಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯ, ವಂಚನೆ, ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ, ಹಿಂಸಾಚಾರ ಮುಂತಾದ ಅಪರಾಧಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡಿ, ಅಪರಾಧಿಗಳನ್ನು ಬಂಧಿಸುವುದು.
ಪೀಡಿತರಿಗೆ ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸಲು ಸಾಕ್ಷ್ಯ ಸಂಗ್ರಹ, ವಿಚಾರಣೆ, ಹಾಗೂ ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಒದಗಿಸುವುದು.
(c) ಹಿಂಸಾಚಾರ ಮತ್ತು ಗಲಭೆ ನಿಯಂತ್ರಣ
ರಾಜಕೀಯ, ಧಾರ್ಮಿಕ, ಅಥವಾ ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ಗಲಭೆಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಪೊಲೀಸರ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರ.
ಗಲಭೆಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕರ್ಫ್ಯೂ, ಸೆಕ್ಷನ್ 144 ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಾನೂನು ಪಾಲನೆ.
(d) ಮಹಿಳೆಯರ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಸುರಕ್ಷತೆ
ಮಹಿಳಾ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆ, ಮಹಿಳಾ ಸಹಾಯವಾಣಿ (Helpline) ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಶೋಷಣೆಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ವಿಶೇಷ ತಂಡಗಳ ನೇಮಕ.
ಮಾನವ ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ, ಬಲವಂತದ ಕಾರ್ಮಿಕತೆ ತಡೆಯಲು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ.
(e) ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಅತಿವಾದ ನಿಯಂತ್ರಣ
ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಗುಪ್ತಚರ ಸೇವೆಗಳ ಸಹಾಯ.
ನಿಷೇಧಿತ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಅಥವಾ ಸಮಾಜದ ಶಾಂತಿಗೆ ಭಂಗ ತರುವವರ ಮೇಲೆ ಕಠಿಣ ಕ್ರಮ.
2. ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಪಾತ್ರ (Role of Judiciary)
ನ್ಯಾಯಾಂಗವು ದೇಶದ ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ. ಇದು ಕಾನೂನಿನಡಿ ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯಗಳು:
(a) ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸುವುದು
ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಅಪರಾಧಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ, ತೀರ್ಪು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.
ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರೆಂದರೆ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಿ, ನಿರಪರಾಧಿಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸುವುದು.
(b) ಕಾನೂನು ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಮಾಡಿದವರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ
ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆ, ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ, ಲೈಂಗಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯ, ಕೊಲೆ, ಹಿಂಸಾಚಾರ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ತೀರ್ಪು ನೀಡುವುದು.
ಅಪರಾಧದ ಗಂಭೀರತೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ, ದಂಡ, ಅಥವಾ ಇತರ ಕಠಿಣ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸುವುದು.
(c) ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ ಮತ್ತು ವಿವಾದಗಳ ಪರಿಹಾರ
ವ್ಯಕ್ತಿಗತ, ಉದ್ಯೋಗ ಸಂಬಂಧಿತ, ಹಾಗೂ ಆಸ್ತಿ ವಿವಾದಗಳಿಗೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಸಮಾಧಾನಕಾರಿ ಪರಿಹಾರ ನೀಡುವುದು.
ಕುಟುಂಬ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ದಾಂಪತ್ಯ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುತ್ತವೆ.
(d) ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ನ್ಯಾಯೋಚಿತತೆ
ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಮೇಲಿನ ಹಿಂಸಾಚಾರ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ತ್ವರಿತ ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸಲು ವಿಶೇಷ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು.
ಮಹಿಳಾ ಮೀಸಲು ಕಾನೂನುಗಳು, ಮಕ್ಕಳ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾನೂನುಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನ.
(e) ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಹಾಗೂ ಅಕ್ರಮ ಹಾವಳಿ ನಿಗ್ರಹ
ಅಧಿಕಾರ ದುರುಪಯೋಗ, ಹಣಕಾಸಿನ ವಂಚನೆ, ಭ್ರಷ್ಟ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರು ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಮೇಲೆ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ.
3. ಆತ್ಮನ ರೋಗ ಶಮನಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯ ಮಾರ್ಗಗಳು
(a) ನೈತಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಗಳ ಬೋಧನೆ
ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ನೈತಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದು.
ಯುವಕರಿಗೆ ನ್ಯಾಯ, ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಸಹಾನುಭೂತಿ ಕುರಿತಂತೆ ತರಬೇತಿ.
(b) ಧ್ಯಾನ, ಯೋಗ ಮತ್ತು ಆತ್ಮನ ಶುದ್ಧೀಕರಣ
ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸುಧಾರಿಸಲು ಧ್ಯಾನ ಮತ್ತು ಯೋಗವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು.
ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸಹಾನುಭೂತಿ, ಸೌಹಾರ್ದತೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆ ಕಾಪಾಡುವುದು.
(c) ಸಮುದಾಯ ಸೇವಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
ಅನಾಥ ಮಕ್ಕಳ ಶಿಕ್ಷಣ, ವೃದ್ಧಾಶ್ರಮ ಸಹಾಯ, ಬಡಜನರ ಸಹಾಯ ಇತ್ಯಾದಿ.
ಸ್ವಯಂಸೇವಾ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಸಮಾಜದ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು.
(d) ಉತ್ತಮ ನಾಯಕತ್ವ ಮತ್ತು ಸರಕಾರದ ನೀತಿಗಳು
ಕಾನೂನು ಶಕ್ತಿಯನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿಸಿ, ನೈತಿಕತೆ ಉಳ್ಳ ನಾಯಕರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದು.
ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರವಿಲ್ಲದ ಸರಕಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸ್ಥಾಪನೆ.
ಸಾರಾಂಶ:
“ಆತ್ಮನ ರೋಗ” ನಿಯಂತ್ರಣವಿಲ್ಲದೆ ಇದ್ದರೆ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಅಪರಾಧ, ಹಿಂಸಾಚಾರ, ಹಾಗೂ ಅನೈತಿಕತೆ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ರೋಗವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಆರಕ್ಷಕ ಠಾಣೆ (ಪೊಲೀಸ್) ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗ (ಕೋರ್ಟ್) ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತವೆ.
ಪೊಲೀಸರು ಕಾನೂನು ಪಾಲನೆ, ಅಪರಾಧ ನಿಯಂತ್ರಣ, ಹಾಗೂ ಶಿಸ್ತು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಾರೆ.
ನ್ಯಾಯಾಂಗ ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸಿ, ಅಪರಾಧಿಗಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ ನೀಡಿ, ಜನರ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಆದರೆ, ಕೇವಲ ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷೆ ಸಾಕಾಗದು. ಶಿಕ್ಷಣ, ಆತ್ಮನ ಶುದ್ಧತೆ, ಹಾಗೂ ನೈತಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಪ್ರಚಾರವೂ ಬಹಳ ಅಗತ್ಯ.
“ಸಮಾಜದ ಶ್ರೇಯೋಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಪಾಲಿಸುವುದರ ಜತೆಗೆ ಮಾನವೀಯತೆ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಬೇಕು!”