ಜೀವನ ಕತೆ (Autobiography)

ಅರ್ಥ:

“ಜೀವನ ಕತೆ” ಅಥವಾ “ಸ್ವಚರಿತ್ರೆ” ಎಂದರೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬನು ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಜೀವನದ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಸ್ವತಃ ಬರೆದ ರಚನೆ.
ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಒಳಗಿನ ಭಾವನೆಗಳು, ಸ್ಮೃತಿಗಳು, ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಆತ್ಮಾವಲೋಕನವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

ಮುಖ್ಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು:

• ಸ್ವಯಂ ಬರವಣಿಗೆ: ಲೇಖಕನೇ ಕಥಾನಾಯಕ. ತಾನೇ ತನ್ನ ಜೀವನದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯ ಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.

• ಭಾವನಾತ್ಮಕತೆಯುಳ್ಳ ಶೈಲಿ: ಜೀವನದ ಒಡನಾಟ, ಸಂತೋಷ, ದುಃಖಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಶೈಲಿ.

• ಆತ್ಮಾವಲೋಕನ: ತನ್ನ ಬಾಳಿನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ತಪ್ಪುಗಳು, ತಿದ್ದುಪಡಿ, ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳಿಗೆ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

• ಅನುಭವದ ಹಂಚಿಕೆ: ತನ್ನ ಸಾರ್ಥಕತೆ, ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಅಥವಾ ಜೀವನ ಪಾಠಗಳನ್ನು ಓದುಗರಿಗೆ ನೀಡುವ ಉದ್ದೇಶ.

• ಕಾಲಕ್ರಮದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಇಲ್ಲದಿರಬಹುದು: ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಸಮಯ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಬರೆದಿಲ್ಲ, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಪ್ರಕಾರ ಮುಂದುವರೆಯಬಹುದು.

ಉದಾಹರಣೆಗಳು:

• ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧೀಜಿ ಬರೆದ “ಮಾಯ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆರಿಮೆಂಟ್ಸ್ ವಿತ್ ಟ್ರೂತ್” (ಸತ್ಯದೊಂದಿಗೆ ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳು)

• ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಬರೆದ “ಟುವರ್ಡ್ಸ್ ಫ್ರೀಡಂ”

ಜೀವಂತ ಶ್ರೇಣಿಗಳು:

• ಆತ್ಮಕತೆ

• ಸ್ಮೃತಿಚಿತ್ರಗಳು

• ದಿನಚರಿಗಳಂತ ಶೈಲಿಗಳು

ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ (Biography)

ಅರ್ಥ:

“ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ” ಎಂದರೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಜೀವನದ ಪ್ರಮುಖ ಘಟನಾಪ್ರಧಾನ ದಾಖಲೆ. ಇದನ್ನು ತೃತೀಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸಾಧನೆಗಳು, ಸಂಧರ್ಭಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೊಡುಗೆಗಳು, ಮತ್ತು ಅವರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಆಧಾರಿತ ದಾಖಲೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವೃತ್ತಿಪರವಾಗಿ ಪಠ್ಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.

ಮುಖ್ಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು:

• ಬೇರೊಬ್ಬರು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ: ಲೇಖಕರು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಕಥಾನಾಯಕ ಅವರು ಬೇರೆಯವರು.

• ವಾಸ್ತವಿಕ ದಾಖಲಾತಿ: ಸಂಪಾದಿತ, ಪರಿಶೀಲಿತ ಮಾಹಿತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಬರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.

• ತಥ್ಯಾಧಾರಿತ ಬರವಣಿಗೆ: ದಿನಾಂಕ, ಸ್ಥಳ, ಘಟನೆಗಳ ಸರಿಯಾದ ಕ್ರಮ.

• ಅನುರಾಗ ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶೆ: ಲೇಖಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಅವರ ಬಾಳಿನ ವೈಫಲ್ಯಗಳನ್ನು, ವಿರೋಧಭಾವನೆಗಳನ್ನು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕವಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸಬಹುದು.

• ಸಮಗ್ರ ಚಿತ್ರಣ: ವೈಯಕ್ತಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ, ರಾಜಕೀಯ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಿನ್ನಲೆಗಳ ಸಮಗ್ರ ವಿವರ.

ಉದಾಹರಣೆಗಳು:

• “The Life of Mahatma Gandhi” – Louis Fischer ಬರೆದ ಗಾಂಧೀಜಿಯ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ

• ರಾಮಚಂದ್ರ ಗುಹಾ ಬರೆದ “India After Gandhi” – (ನೇರವಾಗಿ ಚರಿತ್ರೆ ಅಲ್ಲ, ಆದರೆ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ)

ವಿಭಿನ್ನ ರೂಪಗಳು:

• ಅಧಿಕೃತ ಚರಿತ್ರೆ (Authorized Biography): ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅನುಮತಿಯಿಂದ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟದ್ದು

• ಅನಧಿಕೃತ ಚರಿತ್ರೆ (Unauthorized Biography): ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅನುಮತಿ ಇಲ್ಲದೆ, ಆದರೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ದಾಖಲೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟದ್ದು

ಜೀವನ ಕತೆ ಮತ್ತು ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆಯ ನಡುವಿನ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು

ಇನ್ನೂ ಸವಿಸ್ತರ ಮಾಹಿತಿ:

ಜೀವನ ಕತೆ ಬರೆಯುವಾಗ:

• ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.

• ಮುಖ್ಯ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.

• ಬದುಕಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿ (ಹೆಸರು, ಜಾಗ, ಸಂಬಂಧಗಳು).

• ಸ್ಫೂರ್ತಿ ನೀಡುವ ಕ್ಷಣಗಳು ಒದಗಿಸಬೇಕು.

ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ ಬರೆಯುವಾಗ:

• ಎಲ್ಲ ದಸ್ತಾವೇಜುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ (ಚರಿತ್ರಾ ದಾಖಲೆಗಳು, ಪತ್ರಿಕೆ ವರದಿಗಳು, ಸಂದರ್ಶನಗಳು).

• ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತವಾಗಿ ಬರೆಯಬೇಕು.

• ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಬಾಳಿನ ಉತ್ತಮ ಮತ್ತು ದುಷ್ಟ ಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಸಮಾನತೆಯಿಂದ ದಾಖಲಿಸಬೇಕು.

• ವೃತ್ತಿಪರ ಶೈಲಿಯ ಬರವಣಿಗೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.

ಸಾರಾಂಶವಾಗಿ:

• ಜೀವನ ಕತೆ = ವ್ಯಕ್ತಿಯ “ಹೃದಯದ ಮಾತು”.

• ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ = ವ್ಯಕ್ತಿಯ “ಜೀವನದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಚಿತ್ರಣ”.