ಪ್ರತಿ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಠ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ ಮಾಡುವುದು ಒಂದು ಹೊಸ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ನಿರುದ್ಯೋಗದ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಪರಿಹಾರವಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಮಹತ್ವದ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ದೇವಾಲಯಗಳು ಕೇವಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿರದೇ, ಸಾಮಾಜಿಕ, ಆರ್ಥಿಕ, ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಆಧಾರಿತ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಾಮೂಹಿಕ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಹುದು. ಈ ಚಿಂತನೆಯು ನಾನಾ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಬಹುದು. ದೇವಾಲಯಗಳು ಒಂದು ಸಮುದಾಯದ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅವುಗಳ ಮೂಲಕ ಹಲವು ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ ಮಾರ್ಗಗಳು ಅಡಿಗಲ್ಲಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬಹುದು.
- ಧಾರ್ಮಿಕ ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ಪೌರೋಹಿತ್ಯ
ಪ್ರತಿಯೊಂದು ದೇವಾಲಯವೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅರ್ಚಕರು, ಪುರೋಹಿತರು, ಹಾಗೂ ಇತರ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರನ್ನು ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸೇವೆಗಳು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಜನರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ನೀಡುವ ಶಕ್ತಿ ಹೊಂದಿವೆ.
ಅರ್ಚಕರ ಮತ್ತು ಪೌರೋಹಿತರ ತರಬೇತಿ: ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳ ಆಯೋಜನೆ, ಸೇವೆ, ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಪೌರೋಹಿತರ, ಅರ್ಚಕರ, ಅಥವಾ ಧಾರ್ಮಿಕ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿದರೆ, ನಿರುದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಿರ ಉದ್ಯೋಗದ ಅವಕಾಶ ಸಿಗಬಹುದು.
ಪೂಜೆ-ವಿಷಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ: ದೇವಾಲಯಗಳ ಮೂಲಕ ಪುಣ್ಯದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಧಾರ್ಮಿಕ ಜ್ಞಾನದ ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರವಚನಗಳನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಕರಿಗೆ ಹಾಗೂ ಪಾಠಕರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
- ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಆಧಾರಿತ ಉದ್ಯೋಗಗಳು
ದೇವಾಲಯಗಳು ತಮ್ಮ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಗಿಡಗಂಟು, ತೋಟಗಾರಿಕೆ, ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಸಬಹುದು.
ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಪ್ರದೇಶಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ: ದೇವಾಲಯದ ಆವರಣವನ್ನು ಹಸಿರು ತೋಟವಾಗಿ ಬೆಳಸಬಹುದು. ಇದರಲ್ಲಿ ತೋಟಗಾರಿಕೆ, ಹೂವುಗಳ, ಫಲ-ತರಕಾರಿ ಬೆಳೆಯುವ ಕೆಲಸಗಳು ನಡೆಯಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಜನರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗದ ಜನರಿಗೆ.
ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳು: ದೇವಾಲಯಗಳು ತಮ್ಮ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಗ್ರೀನ್ ಎನರ್ಜಿ (solar energy) ಮತ್ತು ಹಸಿರು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಜಾರಿ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಪರಿಸರ ಕಾಳಜಿಯ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಬಹುದು.
- ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಕಾರ್ಯಗಳು
ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ಜೊತೆಗೆ ವಿವಿಧ ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಇದು ಪ್ರತಿಭಾಶಾಲಿ ಯುವಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ನಿರುದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯಕರಾಗಬಹುದು.
ಧಾರ್ಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ವೇದ ಪಾಠ ಶಾಲೆಗಳು: ದೇವಾಲಯಗಳು ಧಾರ್ಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿದ್ದು, ವೇದ ಪಾಠ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು, ಪುರೋಹಿತ ತರಬೇತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಪುರೋಹಿತರಾದ, ಧಾರ್ಮಿಕ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರ ಆದ ಜನರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳು ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ.
ಕಲಾ-ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ತರಬೇತಿ: ದೇವಾಲಯಗಳ ಬಳಿಯೇ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಲಾವಿದರು, ಸಂಗೀತಗಾರರು, ಮತ್ತು ಕಲಾಪ್ರಿಯರಿಗೆ ಕಲಾ ತರಬೇತಿ ನೀಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ, ಶಿಲ್ಪಕಲೆ, ಚಿತ್ರಕಲೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತವೆ.
- ಅರ್ಥೋಪಾಯದ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ (Religious Tourism)
ಧಾರ್ಮಿಕ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವು ದೇವಾಲಯಗಳ ಮೂಲಕ ಅನೇಕ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಬಲ್ಲದು. ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿದಿನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು, ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಆಗಮಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಆರ್ಥಿಕ ಲಾಭಕ್ಕೆ ಮಾರ್ಗ ಮಾಡಬಹುದು.
ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರ ಸೇವೆ: ಧಾರ್ಮಿಕ ಪ್ರವಾಸಿಗಳಿಗಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಪ್ರವಾಸ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರನ್ನು ನೇಮಿಸಬಹುದು. ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರಿಗೆ ಹೋದ ಕೆಲಸವು ಗ್ರಾಮೀಣ ಹಾಗೂ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಒದಗಿಸಬಹುದು.
ಸ್ಥಳೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ: ದೇವಾಲಯದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾದ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಉಪಕರಣಗಳು, ಹಾಗೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಹಸ್ತಕಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಮಾರಾಟದ ಅಂಗಡಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರು ಸ್ವಾವಲಂಬಿತಾ ಉದ್ಯೋಗ ಗಳಿಸಬಹುದು.
- ಅನ್ನಸಂತರ್ಪಣೆ ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಸೇವೆಗಳು
ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಅನ್ನದಾನ ಅಥವಾ ಅನ್ನಸಂತರ್ಪಣೆ ನಡೆಯುವುದರಿಂದ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವಾರು ಕೆಲಸಗಳು ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತವೆ.
ಅನ್ನಸಂತರ್ಪಣೆ ಯೋಜನೆ: ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಅನ್ನಸಂತರ್ಪಣೆ ಸೇವೆಗಳ ಮೂಲಕ ಅನ್ನ ತಯಾರಿಕೆ, ವಿತರಣೆ, ನಿರ್ವಹಣೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಜನರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಆಹಾರ ಉತ್ಪಾದನೆ: ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾದ ತಯಾರಿಕೆ, ತಯಾರಿಸಲಾದ ಆಹಾರ ವಿತರಣೆ, ಮತ್ತು ಮಾರಾಟದಿಂದ ಈ ಉದ್ಯೋಗ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಅಗಾಧವಾಗಿದೆ.
- ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಮೇಳಗಳು
ಪ್ರತಿಯೊಂದು ದೇವಾಲಯವೂ ವರ್ಷದ ಎಪ್ಪತ್ತು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ಸವಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೆಲಸದ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಉತ್ಸವ ಮತ್ತು ಮೇಳಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ: ಉತ್ಸವದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅರೆಕಾಲಿಕ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ನೀಡಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಅವಕಾಶಗಳಿವೆ. ನಿರ್ವಹಣೆ, ಆಹಾರ ವಿತರಣಾ ಸೇವೆ, ಮಾರಾಟ, ಶುಚಿಕಾರ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಅನೇಕ ಜನರಿಗೆ ಕೆಲಸ ಸಿಗುತ್ತದೆ.
ಕಲೆ ಮತ್ತು ಮನರಂಜನೆ: ಉತ್ಸವಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಲಾತ್ಮಕ ಪ್ರಸ್ತುತಿ, ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲು ಕಲಾವಿದರು, ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಿಬ್ಬಂದಿ, ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ ಆಗಬಹುದು.
- ವೈದ್ಯಕೀಯ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವೆಗಳು
ದೇವಾಲಯಗಳು ಧಾರ್ಮಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಿಬಿರಗಳು, ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳು, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಬಹುದು.
ಆರೋಗ್ಯ ಶಿಬಿರಗಳು: ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಆಧುನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳನ್ನು (health camps) ಆಯೋಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಬಹುದು. ವೈದ್ಯರು, ಪರಿಚಾರಕರು, ಮತ್ತು ದಾನಿಗಳು ಈ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವೆ: ದೇವಾಲಯದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಸಮುದಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನೀಡಬಹುದಾಗಿದೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಬಡವರ್ಗದ ಜನರಿಗೆ ಆಹಾರ, ತಕ್ಷಣದ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಮೂಲಕ. ಇದು ಸಮಾಜ ಸೇವಾ ಉದ್ಯೋಗಗಳಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಸಮಾರೋಪ
ಪ್ರತಿ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿಯೂ ಗರಿಷ್ಠ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ ಮಾಡುವುದು ಕೇವಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯವೊಂದಲ್ಲ. ಇದು ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ, ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ಬೆಳೆಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಲ್ಲದು. ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು ಸಮುದಾಯದ ಭಾಗವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲು ಅನೇಕ ಮಾರ್ಗಗಳಿವೆ. ಇದನ್ನು ಸೂಕ್ತವಾಗಿ ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸುವುದರಿಂದ ನಿರುದ್ಯೋಗ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪರಿಹಾರ ಸಿಗಬಹುದು, ಹಾಗೆಯೇ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ನಗರ ಸಮುದಾಯಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೂ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಬಹುದು.