ಪರಿಚಯ:
ಸಾವು ಎಂದರೆ ಬದುಕಿನ ಅಂತ್ಯವಲ್ಲ – ಅದು ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಾರಂಭ. ಆದರೆ ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರಲ್ಲಿ ಸಾವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಗಂಭೀರ ಭಯ, ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದ ಅಪಸಂಬಂಧಗಳು ಮತ್ತು ಸತ್ತಮೇಲೆ ಬರುವ ಗೊಂದಲಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಒಂದು ಅನಾವಶ್ಯಕ ಒತ್ತಡದ ಸ್ಥಿತಿ ಉಂಟಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ತಣ್ಣಗೊಳಿಸಿ, ಸಾವಿಗೆ ಮಾನವೀಯತೆ, ಶ್ರದ್ಧೆ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿ ನೀಡುವಂತಹ ಸಾವು ಅಭಿಯಾನ ಒಂದು ನೂತನ ಚಿಂತನೆ.
ಅಭಿಯಾನದ ಗುರಿಗಳು:
ಸಾವು ಎಂಬ ಸತ್ಯದ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವುದು
– ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸಾವು ಒಂದು ನಿಶ್ಚಿತ ಸತ್ಯ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುವುದು
ಸಾವು ಕುರಿತ ತಪ್ಪು ಕಲ್ಪನೆಗಳ ನಿವಾರಣೆ
– ಸಾವಿಗೆ ಅತಿರೇಕ ಭಯ ಅಥವಾ ಅಶುಭದ ದೃಷ್ಟಿಕೋಣ ನಿವಾರಣೆ
ಅಂಗದಾನ, ದೇಹದಾನ ಕುರಿತ ಪ್ರಚೋದನೆ
– ಸಾವಿನ ನಂತರ ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಜೀವನ ಉಳಿಸಲು ಸಹಾಯ ಹಸ್ತ
ಉಪಶಮನ ಆರೈಕೆ ಜಾಗೃತಿ– ಅಂತಿಮ ಹಂತದಲ್ಲಿರುವ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಮಾನಸಿಕ ಶಾಂತಿ
ಅಂತ್ಯಸಂಸ್ಕಾರದ ಮಾನವೀಯತೆಯ ಪರಿಪಾಲನೆ
– ದುಬಾರಿ ವೆಚ್ಚದ ಬದಲು ಸರಳ, ಶ್ರದ್ಧಾಭರಿತ ಸಂಸ್ಕಾರ
ಬದುಕಿನ ಮೌಲ್ಯವನ್ನೂ, ಸಾವಿನ ಸಾತ್ವಿಕತೆಯನ್ನೂ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದು
– ಸಾವಿನ ಅರಿವು ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಕೃತಜ್ಞತೆಯ ತತ್ತ್ವ ರೂಪಿಸುತ್ತೆ
ಅಭಿಯಾನದ ಭಾಗಗಳು (ಪ್ಲ್ಯಾನ್):
1. ಧ್ಯಾನ – ಚಿಂತನೆ ಶಿಬಿರಗಳು:
ಮರಣವನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾಧಾರಿತ ಚರ್ಚೆಗಳು
“ಸಾವಿಗೆ ಶಾಂತಿ, ಬದುಕಿಗೆ ಅರ್ಥ” ಎಂಬ ಚಿಂತನೆ
2. ಸಮಾಜ ಸಂವಾದ ಮತ್ತು ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು:
ಧರ್ಮಗುರುಗಳು, ವೈದ್ಯರು, ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳಿಂದ ಮರಣ ಕುರಿತ ಉಜ್ಜೀವನದ ಮಾತುಕತೆ
ಅಂತ್ಯಸಂಸ್ಕಾರದ ಸರಳೀಕರಣ ಕುರಿತು ಕಾರ್ಯಾಗಾರಗಳು
3. ಅಂಗದಾನ/ದೇಹದಾನ ನೋಂದಣಿ ಶಿಬಿರಗಳು:
ಸರ್ಕಾರದ ಸಹಯೋಗದಲ್ಲಿ ನೋಂದಣಿ
ದಾನಿಗಳ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಗೌರವಪೂರ್ವಕ ಗುರುತಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ
4. ಮರಣೋತ್ತರ ಸೇವೆ ಮಾಹಿತಿಕೇಂದ್ರ:
ಅಂತ್ಯಸಂಸ್ಕಾರದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ದೇಹ ದಾನ, ಪರಿವಾರದ ಮಾನಸಿಕ ಸಹಾಯ ಕುರಿತ ಮಾಹಿತಿ
ಉಚಿತ ಕೌನ್ಸೆಲಿಂಗ್ ಸೇವೆ
5. ಸ್ವಯಂಸೇವಾ ತಂಡ
ಶವ ಸಾಗಣೆ, ಅಂತ್ಯಸಂಸ್ಕಾರ ಸಹಾಯ, ಕುಟುಂಬದ ರೋಗಪರಿಚರಣೆ, ಆಹಾರ ಸೇವೆ
ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಂಶಗಳು:
ಹಿರಿಯರೊಂದಿಗೆ ಸಾವಿನ ಚರ್ಚೆ:
– ಜೀವನದ ಕೊನೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಾನ, ತೃಪ್ತಿ ಮತ್ತು ನಿರೀಕ್ಷೆಯ ಸ್ಥಿತಿ
ಕುಟುಂಬದ ಸಿದ್ಧತೆ:
– ಮರಣಸನ್ನ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಕುಟುಂಬದ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನಿಂದ ಪ್ಯಾಲಿಯೇಟಿವ್ ಕೇರ್
ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಕಾಳಜಿ:
– ಶೋಕ (Grief), ಬೇಸರ, ಖಿನ್ನತೆ ಎದುರಿಸಲು ಪೋಷಣಾ ಕಾರ್ಯ ಕ್ರಮ
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹಾಗೂ ತತ್ತ್ವದೃಷ್ಟಿ:
ಜೈನ ದೃಷ್ಟಿಕೋಣ:
ಸಲ್ಲೆಖನಾ: ಪ್ರಜ್ಞಾಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಶಾಂತ ಸಾವಿಗೆ ತಯಾರಿ – ತ್ಯಾಗ, ಕ್ಷಮೆ, ಉಪವಾಸ, ಧ್ಯಾನ
“ಅಹಿಂಸೆಯ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆ – ಸಾವನ್ನೂ ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಅಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದು”
ಹಿಂದು ದೃಷ್ಟಿಕೋಣ:
ಮೋಕ್ಷಕ್ಕಾಗಿ ಶುದ್ಧ ಮರಣ
ಪಿತೃಋಣ, ಕರ್ತವ್ಯಪಾಲನೆ, ಅಂತಿಮ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ದೈವಪೂಜಾ
ಬೌದ್ಧ ದೃಷ್ಟಿಕೋಣ:
“ಮರಣಸ್ಮರಣ” ಧ್ಯಾನ
ನಿರಾತ್ಮ ತತ್ತ್ವ, ಎಲ್ಲವೂ ನಶ್ವರ – ಆದರೆ ಅದೃಷ್ಟವಶ
ಅಭಿಯಾನ ಘೋಷಣೆಗಳು:
“ಬದುಕು ಸತ್ಯ, ಸಾವೂ ಸತ್ಯ – ಎರಡನ್ನೂ ಸಮಾನವಾಗಿ ಅರಿತುಕೊಳ್ಳೋಣ”
“ಸತ್ತ ಮೇಲೆ ಸಹ ಸೇವೆ ಸಾಧ್ಯ – ಅಂಗದಾನದ ಮೂಲಕ”
“ಸಾವಿಗೆ ತಯಾರಿ ಬದುಕು ಶ್ರೇಷ್ಠಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ”
“ಶಾಂತಿಯ ಮರಣ – ಜೀವನದ ಉನ್ನತ ಗುರಿ”
ಅಂತಿಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯ:
ಸಾವು ಅಭಿಯಾನ ಎಂಬುದು ನಮ್ಮ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಾಗೂ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಬದುಕಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುವ ಉದ್ದೇಶ. ಇದು ಸಾವಿನ ಭಯವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿ, ಗೌರವಪೂರ್ಣ ಸಾವಿಗೆ ತಯಾರಿ ಮಾಡುವ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾವು ಎನ್ನುವುದು ಸಂಕಟವಲ್ಲ, ಆತ್ಮತೃಪ್ತಿಯ ಗುರಿ
“ಸಾವು ಬೇರೆಯವರದ್ದಲ್ಲ, ನಮ್ಮದೂ ಸತ್ಯ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಸಜ್ಜರಾಗೋಣ, ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಬದುಕೋಣ.”